Cumhuriyet'in ilk heykeltıraşlarından Ratip Aşir Acudoğlu: yaşamı ve anıtları

Abstract

Ratip Aşir Acudoğu 1898’de İstanbul’da doğmuş ve 1957’de yine İstanbul’da yaşama veda etmiştir. 1918 yılında Sanayii Nefise Mektebi Heykel Şubesi’nde başladığı öğrenimini daha sonra Almanya’da Münih Güzel Sanatlar Akademisi, Fransa’da Julian Akademisi ve dönemin ünlü heykeltıraşı Bourdelle’in atölyesinde sürdürmüş, 1928’de yurda dönmüştür. Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği’nin 1928’deki kurucuları arasında yer almış olan Acudoğu, 1929’da ilk kez Edirne’de başladığı Resim Öğretmenliği görevini daha sonra İstanbul’da ölümüne dek sürdürmüştür. Sanat eğitimciliği görevine paralel olarak heykel alanındaki üretkenliğine hiç ara vermeyen sanatçı, yaşamı boyunca pek çok yapıta da imza atmıştır. Bu yapıtlarından en önemlileri Menemen Kubilay Anıtı, Bolu Atatürk Anıtı (Nejat Sirel ile birlikte), Erzincan İnönü Anıtı ve Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Atatürk Anıtı’dır. Ratip Aşir Acudoğu’nun anıt eserleri Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren, sanatın ve heykelin ülkenin kültürel gündeminde nasıl önemli bir yer işgal ettiğini gözler önüne sermektedir. Sanatçının yaşam hikayesi ise ilk kuşak Türk heykeltıraşlarının zorlu yaşam koşullarına rağmen tutku ve adanmışlıkla mesleklerine bağlılıklarının önemli bir göstergesi niteliğindedir.

Ratip Aşir Acudoğu was born in Istanbul in 1898 and died in Istanbul. He started his education in 1918 at the Sculpture Department of School of Fine Arts (Sanayii Nefise Mektebi). He contiuned his education in the Academy of Fine Arts, Munich, Germany, and then in Julian Academy, France. He also attended the workshop by Bourdelle, a famous sculptor. He returned to the country in 1928. Having been one of the founders of the Association of Independent Painters and Sculptors in 1928, Acudoğlu served as a Painting Teacher, a career he first started in Edirne, in 1929, which he kept doing until his death in Istanbul. Parallel to his duty as an art educator, he was productive at all times the field of sculpture and created many works of art during his life. His most important works include Menemen Kubilay Monument, Bolu Atatürk Monument (with Nejat Sirel), Erzincan İnönü Monument, and Atatürk Monument at the Faculty of Agriculture, Ankara University. Ratip Aşir Acudoğu’s monumental works indicate, how important has been the place of art and sculpture in the cultural agenda of the country since the early years of the Republican Period. The life story of the artist is a significant indicator of how passionately and committedly the first generation of the Turkish sculptors engaged in their profession despite challenging life conditions.