Türk basınında Suriyeli sığınmacılar: ilk beş yılın analizi (2011-2015)

Abstract

2011 yılından beri Suriye’de yaşananlar insanlık tarihinin en acı tecrübelerinden biri olmaya aday niteliktedir. İç savaşın zorunlu göçe maruz bıraktığı 5 milyondan fazla Suriyeli halen farklı ülkelerde yaşam savaşı vermektedir. Konu son yıllarda hem Türk medyası hem de dünya medyası tarafından ilgiyle takip edilmektedir. Bu çalışma da Türkiye’nin Suriyeli sığınmacılara kapılarını açtığı 2011 yılından başlayarak 2015 yılına kadar basın içeriğinde konunun nasıl yansıtıldığı ve tartışıldığına odaklanmaktadır. Bu amaçla Türkiye’de yayın yapan en yüksek tiraja sahip 5 ulusal gazetenin 5 yıl boyunca Suriyeli sığınmacılara ilişkin yayımladığı haber metinleri ve köşe yazıları içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Bulgular göstermektedir ki haber metinleri ve köşe yazılarının çoğunda sığınmacılara karşı olumlu veya dengeli bir dil kullanılmıştır. Buna rağmen metinlerde sığınmacıların kendi seslerini duyurma imkânları oldukça kısıtlıdır. Bu durum basın içeriğinde Suriyeli sığınmacıları nesneleştirmekte ve sığınmacıların metinlerde aktif birer özne olmasını engellemektedir. Ayrıca çalışma kapsamında elde edilen bulgular, Türk basının hukuki bir statüyü de ifade eden mülteci kavramına hatalı bir biçimde yer verdiğini ve bu kavramı çoğu zaman sığınmacı kavramıyla aynı anlamda kullandığını göstermektedir.