Program Değerlendirmede Meta-Analiz ve Meta-Değerlendirme Yöntemleri

Abstract

Günümüzde program değerlendirme çalışmalarında birbirinden farklı yaklaşım ve yöntemler uygulanmaktadır. Bu yöntemlerin bazıları doğrudan bir programın değerlendirilmesinde temel bir işleve sahipken, bazıları tamamlanmış çalışmaların niteliğinin sorgulanması ya da tamamlanmış benzer nitelikteki çalışmaların verilerinin tek bir çalışma altında toplanarak yeniden yorumlanması işlevini taşımaktadır. Meta-değerlendirme ve meta-analiz, program değerlendirme çalışmalarında bu amaçla sık başvurulan yöntemlerdendir. Ancak, son yıllarda Türkiye’de bu yöntemlere dayandırılan çalışmalarda, bilimsel süreçlerde birbirinin ardılı ya da tamamlayıcısı olan analiz ve değerlendirmenin birbirinden bağımsız olan bu iki yöntem için de genellenmesi nedeniyle bu iki yöntemin yanlış anlamlandırıldığı ve kullanıldığı görülmektedir. Bu makalede, bu iki yöntemin işlevlerine uygun olarak kullanılmasına katkı sağlamak amacıyla meta-değerlendirme ve meta-analiz yöntemlerinin kapsamı, kuramsal çerçevesi ve aşamaları açıklanmıştır.

Nowadays in program evaluation studies different approaches and methods are being used. While some of these have fundamental functions in evaluating a program; some of them have the function to control the quality of completed studies or to make interpretations gathering the similar completed studies in one study. Meta-evaluation and meta-analysis are the most used methods among. Unfortunately, in recent years in program evaluation studies in Turkey, these two methods are being misused because of the generalization done based on two consecutive or complementary steps: Analyze and evaluation. In this article to make contributions to use these methods correctly, it is aimed at explaining the context, the scope, theoretical frame and application stages of these methods.