Okul Tükenmişliği: Öz-yeterlik, Okula Bağlanma ve Sosyal Desteğin Yordayıcı Rolü

Abstract

Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin öz-yeterlik algısı, okula bağlanma, arkadaş desteği, akademik başarı, sınıf düzeyi, dershaneye gitme durumu ve ailelerin gelir düzeylerine göre bulundukları bölgedeki okulun okul tükenmişliğini ne derece yordadığının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma verileri ortaokul 6, 7 ve 8. sınıfa devam etmekte olan 438 (240 kız, 198 erkek) öğrenciden toplanmıştır. Araştırmada İlköğretim 6-8. Sınıf Öğrencileri İçin Okul Tükenmişliği Ölçeği, Çocuk ve Ergenler İçin Okula Bağlanma Ölçeği, Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Genel Öz-yeterlik Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Yordayıcı değişken olarak araştırmaya dâhil edilen değişkenlerin, okul tükenmişliğini yordama gücünü belirlemek amacıyla Aşamalı Çoklu Regresyon analiz yöntemi kullanılmıştır. Regresyon analizi sonucunda öğretmene bağlanma ve sınıf düzeyi değişkenlerinin toplam okul tükenmişliği puanlarını ve okul tükenmişlik ölçeğinin her bir alt boyutunu anlamlı düzeyde yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bunlara ek olarak araştırmada yer alan öz-yeterlilik, dershaneye gidip gitmeme durumu, okula bağlanma ve ailelerin gelir düzeylerine göre bulundukları bölgedeki okul değişkenlerinin de okul tükenmişliği ölçeğinin farklı alt boyutlarını anlamlı düzeyde yordadığı bulgularına ulaşılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular mevcut alan yazın dikkate alınarak tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur

This research was designed to examine the predictive role of self-efficacy, attachment to school, peer support, academic success, grade level, taking private courses and income levels of secondary school students in burnout. Data were collected from 438 (240 girls, 198 boys) 6th, 7th and 8th graders. Elementary School Student Burnout Scale for Grades 6-8, School Attachment Scale for Children and Adolescents, Perceived Social Support Scale-Peer Support Subscale, General Self-efficacy Scale, Personal Information Form were used to gather data. To find out predictive role of the variables, data were analyzed via Stepwise Multiple Regression Analysis. The analysis indicated that especially attachment to teacher and grade level variables had more predictive role in school burnout. The findings of the research were discussed with regard to relevant literature and suggestions were offered regarding the findings of the study