Geolinguistics: A Case of Balkan Immigrant Dialect Maps in Eskişehir

Abstract

Dil, farklı insan toplumlarının yaşam tarzlarını öğrenmelerinde kültürün temel bileşenlerinden bir tanesidir. Coğrafya insan ve doğal ortamı kapsayan, aynı zamanda bu veriler veya verilere bağlı özelliklerin hem kendi içlerinde hem de birbirileri ile olan ilişkilerini dağılış, ilişki, karşılaştırma ve nedensellik prensipleri çerçevesinde araştıran, analiz eden bir bilim dalıdır. Henüz beşeri coğrafyanın geleneksel konuları arasına girememiş olan dil coğrafyasının çalışma konusu, diyalekt ve birey dili de dahil olmak üzere dilin sosyal kullanımı ve dağılımındaki değişimlerdir. Geolinguistik, dildeki değişimler ve dil bölgeleri ile ilgilenen disiplinler arası bir çalışmadır. Geolinguistik terimi, dil ve yer arasındaki ilişkiye odaklanan geleneksel çalışmalar içinde nispeten yenidir. Geolinguistik sadece haritalarla değil aynı zamanda kültürel coğrafya ile ilişkilidir. Coğrafya biliminin tersine sosyal bilimlerde mekânsal boyut yeni yeni gündeme gelmektedir. Son yıllarda sosyal bilimlerdeki kavramsallaştırma ve kuramsallaştırmada yaşanan değişimlerle birlikte sosyal bilim araştırmalarında mekân ve yer analizi daha önemli bir bileşen haline gelmiştir. Çok sayıda sosyal bilimci ampirik araştırmalarında coğrafi bilgi sistemlerini kullanmaya başlamıştır. Bu çalışmada kullanılan veriler Haziran-Eylül 2013 döneminde Eskişehir İli Dil Atlası adlı TÜBİTAK projesinde derlenmiştir. Muhacir köylerinden derlenen metinler diyalekt özellikleri açısından (ses, ek, gramer ve kelime) çalışılmıştır. Muhacir ağzına ilişkin diyalekt özellikleri MapInfo programında haritalanmıştır.

Language is one of the cultural factors which help individuals from various societies to learn about different life styles. Geography is a discipline which includes human and naturel environment, studies and analyses their features as part of dispersion, connection, comparison and causation principles. Geolinguistics which has not yet entered into between the traditional topics of human geography studies on social use of language and change on its dispersion including dialect and idiolect. Geolinguistics is an interdisciplinary study dealing with combination of language changes and the maps which show language regions. The term geolinguistics is relatively new in traditional studies focussing language and geo relationship. It's not only related with maps but also culturel geography. Spatial size is just coming up on social sciences in contrast to geography. Due to recent developments in both conceptualization and theorization in social sciences, notions such as place and space has been attracting more and more interest among social scientists. Many social scientists started to use GIS on their empirical studies. This study on geolinguistic, is based on data collected between June and September 2013 from Eskisehir Linguistic Atlas Project funded by TUBITAK. In this study texts gathered from immigrant villages were analyzed based on various dialects (i.e: grammar, word, affix) and thematic maps were created by using MapInfo software.