Türkiye'de ortaokul öğrencileri arasında siber zorbalık

Abstract

nternet ve sosyal ağ kullanım oranlarında yaşanan artışa paralel olarak Türkiye’de gençler arasında siber zorbalığın artış gösterdiği ve bu kavramın giderek daha fazla sayıda araştırmaya konu olduğu görülmektedir. Ancak yapılan araştırmalar incelendiğinde Türkiye’de ergenler üzerinde kapsamlı bir siber zorbalık araştırmasına rastlanmamıştır. Bu nedenle bu araştırmada Türkiye’de ergenler arasında siber zorbalığın yaygınlığını incelemek amaçlanmıştır. Bu amaçla Türkiye’nin yedi bölgesinden 1400 yedinci ve sekizinci sınıf öğrencisinden veri toplanmıştır. Ayrıca bu araştırma kapsamında siber zorba olma ile siber mağdur olma arasında bir ilişki olup olmadığına bakılmıştır. Son olarak bu araştırmada katılımcıların siber mağdur ya da zorba olma durumlarının cinsiyet, sınıf, şehir, bilgisayar sahipliği, İnternet bağlantısı, İnternet'te başkalarıyla tanışma ve sosyal medya kullanımı değişkenleri açısından fark gösterip göstermediği incelenmiştir. Bu araştırmanın bulgularına göre katılımcılar hem siber zorba hem de siber mağdur alt ölçeklerinden en yüksek puanı siber sahtecilik boyutundan almıştır. Ayrıca bu araştırmada siber zorbalık yapma ve mağdur olma arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Bu araştırmaya göre siber zorbalığa maruz kalmak cinsiyete göre değişmemekte, ancak siber zorba olmak erkekler lehine anlamlı bir farklılık göstermektedir. Ayrıca siber zorba ve kurban olma 8. sınıfların, İnternet sahibi olanların, sosyal medya hesabı kullananların ve İnternette tanımadıkları kişilerle arkadaşlık edenlerin lehine anlamlı farklılık göstermiştir. Bununla birlikte bu araştırmadan elde edilen bulgular siber zorba ve kurban olma düzeyinin en yüksek olduğu ilin İstanbul, en düşük olduğu ilin ise Gaziantep olduğunu göstermektedir.

With the increase of internet and social network use, it has been observed that cyberbullying among adolescents has risen and an increasingly greater number of studies have focused on this concept in Turkey. But when studies on cyberbullying in Turkey are searched, it is seen that inclusive cyberbullying research on adolescents has not yet been done. Therefore, this research aims to examine the prevalence of cyberbullying among adolescents in Turkey. This research was carried out with the participation of 1400 middle school students (7th and 8th grades) from seven regions of Turkey. In this research the relationship between cyberbullying and cyber victimization is also investigated. Moreover this study examines whether cyberbullying and cyber victimization experiences differ according to gender, school grade, city, computer ownership, Internet access, meeting new people online and social media use. The findings indicated that the participants got the highest scores from the cyber imposture subscale of either cyber bully and cyber victim scales. Additionally a significant positive correlation was found between cyberbullying and cyber victimization. Findings also revealed that there was no significant gender differences in cyber victimization, but male students reported to more likely be a cyberbully. Moreover students who were in eighth grade, who had Internet access, who used social media, and who met new friends online were significantly more likely to be cyberbullies and cyber victims. In addition, the data revealed that the highest cyberbullying and cyber victimization rates were in İstanbul, and the lowest rate was in Gaziantep. Key words: Internet, adolescent, cyber bullying