Karadeniz ekonomik işbirliği örgütü ülkelerinde enerji tüketimi ve ekonomik büyüme ilişkisi: Panel nedensellik analizi

Abstract

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü 1992 yılında Türkiye öncülüğünde kurulmuştur. On iki üyesi olan bu oluşumun temel amacı hem ekonomik hem de politik ilişkileri küresel ve bölgesel düzeyde artırmaktır. Enerji havzası ve koridoru üzerinde bulunan bu ülkelerde sanayi sektörünün temel girdilerinden biri olan enerji ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin analizi uygulanacak enerji politikalarını da etkileyecektir. Bu çalışmada Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü’ne üye ülkelerde ekonomik büyüme ile enerji tüketimi arasındaki ilişki panel nedensellik metoduyla analiz edilmiştir. Bu amaçla, Konya (2006) tarafından geliştirilen yatay kesit bağımlılığını ve modeldeki değişen varyanslı hata terimi durumlarını hesaba katan panel SUR nedensellik testi kullanılmıştır. Çalışmada Dünya Bankası veri tabanı WDI’dan elde edilen yıllık kişi başına reel GSYH ve kişi başına enerji tüketimi verileri kullanılmıştır. Veriler 1992-2011 yılları arasını kapsamaktadır.

The Organization of Black Sea Economic Cooperation was established in 1992 under the leadership of Turkey. The organization with twelve members mainly aspires to accelerate economical and political relations in global and regional levels. Analysis of the relationship between economic growth and energy, one of the main inputs of industry sector in these countries which are on the energy zone and corridor, affects applicable energy policies. In this paper, relationship between economic growth and energy consumption for the member counties of the Black Sea Economic Cooperation has been analyzed by panel causality method. In this sense, panel SUR causality test, counting both dependency of cross section and heteroscedasticity, and developed by Konya (2006), has been used. In this study, annual reel GDP per capita and energy consumption per capita data sets, obtaining from World Bank database WDI, have been used. Data covers the period of 1992-2011.