Bilim insanlarının finansal okuryazarlık tutum ve davranışları üzerine bir Araştırma: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi örneği

Abstract

Okuryazarlık kavramına dair ilk tanımlamalara bakıldığında; bireyin “okuma” ve “yazma yetisi”ne yapılan vurgu göze çarpmaktadır. Ancak okuryazarlık kavramının bu iki yeti ile sınırlanamayacağının anlaşılması ile kavram “okuduğunu anlama” ve “kendini yazılı olarak da ifade edebilme” yetilerini de içine alacak biçimde genişlemiştir. Özellikle teknolojik ilerlemenin ve kitle iletişim araçlarının yaygınlaşması ile okuryazarlık kavramının tanımsal gelişimi devam etmiş, bileşenleri ile çeşitlenen özelleşmiş okuryazarlık tanımları da literatüre geçmiştir. Öyle ki okuryazarlık kavramı, belirli özel veya teknik bir alanda okuryazarlığı ifade edecek biçimde kullanılmaya başlamıştır. Örneğin finans, ekonomi, medya vb. gibi birçok alanda okuryazarlıktan söz edilmeye başlanmıştır. Finans alanında okuryazarlık da son yılların popüler kavramlarından biri haline gelmiştir. Finansal okuryazarlık hakkında çok sayıda araştırma literatürdeki yerini almıştır. Bu çalışmanın amacı da bilim insanları arasında finansal okuryazarlık tutum ve davranış ölçeğinin harcama, algı, ilgi ve tutum şeklindeki bileşenleri açısından farklılık olup olmadığını ve bilim insanlarının finansal kavramlara dair bilgi düzeyleri ile tutum ve davranış ölçeğinin bileşenleri arasında ilişki olup olmadığını irdelemektir. Çalışmanın anakütlesini oluşturan Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi’nde görev yapan 951 akademik personele kolayda örnekleme yoluyla anket uygulanmıştır. Sağlanan geçerli gözlem sayısı ise 247 olmuştur. Bu sayı %95 anlam düzeyinde, %5,37 hata payına karşılık gelmektedir. Çalışma sonucunda; demografik değişenlerden cinsiyet, unvan, ekonomik gelişmeleri takip etme, yaş ve finansal kavramlardan tasarruf, hisse senedi, yatırım fonu, katılım bankası, bireysel emeklilik, yatırım, enflasyon,çek ile finansal okuryazarlık tutum ve davranış bileşenleri arasında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir.

Considering the first definitions about the concept of literacy; emphasis is placed on the individual's ability to read and write. However, it has been understood that the concept of literacy cannot be limited by these two skills. The concept has expanded to include “reading comprehension” and “expressing yourself in writing”. Especially, technological advances and the widespread use of mass media have also literally developed the concept of literacy. And the definitions of specialized literacy, which are diversified with their components, are also included in the literature. Thus, the concept of literacy has begun to be used to express literacy in a particular or specific technical field. For example, finance, economics, media, etc. literacy has started to be mentioned in many areas such as. Literacy in finance has also become one of the popular concepts of recent years. There are many studies on financial literacy in the literature. The aim of this study is to examine whether there is a difference between the scientists in terms of the components of financial attitude and behavior scale in terms of expenditure, perception, interest and attitude, and whether there is a relationship between academics' level of knowledge of financial concepts and the components of attitude and behavior scale. The study was conducted by 951 academic staff working at Niğde Ömer Halisdemir University. The number of valid observations provided was 247. This number corresponds to a 5.37% margin of error at 95% significance level. As a result of the study, there were significant differences between financial literacy attitude and behaviorcomponents and demographic variables(gender, title, age, following economic developments), and financial concepts (savings, stocks, mutual funds, Islamic banking, private pensions, investment, inflation, check).