Bireylerin boş zaman değerlendirmedeki felsefi yönelimlerinin belirlenmesi ve demografik değişkenler açısından felsefi yönelim düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, bireylerin boş zaman değerlendirmedeki felsefi yönelimlerinin belirlenmesi ve demografik değişkenler açısından felsefi yönelim düzeylerinin incelenmesi olarak belirlenmiştir. Araştırmanın çalışma gruplarını, pilot çalışma için Eskişehir Teknik Üniversitesi'nde eğitim gören 171 öğrenci, pilot çalışma sonrası açımlayıcı faktör analizi için Google Anketler üzerinden 317 kişi ve doğrulayıcı faktör analizi için ise 647 kişi oluşturmaktadır. Araştırmanın temel amacı çerçevesinde birbirini izleyen iki çalışma gerçekleştirilmiştir. Birinci aşama olan Çalışma I'de öncelikle "Boş Zaman Değerlendirmedeki Felsefi Yönelim (BZDFY) Ölçeği"nin geliştirilmesi ve ölçme modelinin doğrulanması amaçlanmıştır. Ölçek geliştirme ve ölçme modellerinin doğrulanması sürecini izleyen Çalışma II'de ise BZDFY Ölçeği faktörlerine göre katılımcıların felsefi yönelim düzeyleri ile demografik özellikleri arasındaki farka ilişkin testlerin yapılması amaçlanmıştır. Çalışma I kapsamında psikometrik niteliklerine ilişkin 20 madde ve 4 faktörden oluşan BZDFY Ölçeği geliştirilmiştir. Bu 4 faktör, Esasicilik, Daimicilik, İlerlemecilik, Yeniden Kurmacılık olarak isimlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, 20 madde ve 4 faktörlü yapı gösteren "Boş Zaman Değerlendirmedeki Felsefi Yönelim (BZDFY) Ölçeği"nin geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu ortaya çıkmıştır. Çalışma II kapsamında yapılan fark analizleri sonuçlarına göre, BZDFY Ölçeği'nin faktörüyle katılımcıların cinsiyet, medeni durum, meslek ve ortalama hane geliri değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Ayrıca yaş ve eğitim düzeyi değişkenlerine bakıldığında ise ölçek faktörleri ile arasında anlamlı farklılıklar bulunamamıştır.