Web sitelerinin E-katılım düzeyleri üzerine bir araştırma: Türkiye Büyükşehir Belediyeleri Örneği

Abstract

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişimine bağlı olarak ortaya çıkan e-katılım, vatandaşların katılımcı ve müzakereci karar alma süreçlerine dâhil edilmesini teşvik etmekte ve vatandaşlar ile yönetim arasındaki etkileşime katkı sağlamaktadır. Ayrıca, vatandaşlar yönetim ile ilgili kararlara e-katılım uygulamaları ile katılabilmektedir. Dolayısıyla, bu uygulamalar ile şeffaf ve katılımcı bir yönetim anlayışı daha kolay hale gelmektedir. Bu kapsamda, merkezi ve özellikle yerel yönetimler ile vatandaşlar arasındaki ilişkilerde ve kamusal hizmetlerin sunulmasında, kamu kurumlarının resmî web sitelerinin önemli bir rolü bulunmaktadır. Yerel kamu idaresi olarak büyükşehir belediyeleri ve hizmet sundukları web siteleri de e-katılım süreçlerinin uygulanmasında öne çıkmaktadır. Bu araştırmanın amacı, yerel yönetimlerin büyük bir bölümünü temsil eden büyükşehir belediyelerin web sitelerinde sunulan e-katılım hizmetlerinin tespit edilmesidir. Bu kapsamda, söz konusu web sitelerindeki e-katılım içeriklerinin kullanılabilirliği değerlendirilmektir. Veriler, içerik analizi yöntemi ile büyükşehir belediyeleri web siteleri incelenerek elde edilmiştir. E-katılım performansını ölçebilmek için literatüre bağlı olarak geliştirilen 18 kriter kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, büyükşehir belediyelerinin resmî web sitelerinde vatandaşlara sunulan hizmetlerde bilgilendirme ve iletişim mekanizmalarının ön planda olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca, web sitelerinin e-katılım değerlendirme kriterlerine göre sıralanmasında İstanbul ve İzmir büyükşehir belediyeleri ilk iki sırada yer almıştır. Bununla birlikte, büyükşehir web sitelerinin katılımcı uygulamalar bakımından ise yeterli seviyede olmadığı saptanmıştır. Sonuç kısmında, büyükşehir belediyelerinin web siteleri ile ilgili teknolojinin getirdiği yeniliklere ve çevrimiçi katılım hizmetlerinin genişletilmesine yönelik önerilerden bahsedilmektedir.