Barok resim sanatında İskenderiyeli Azize Catherine

Abstract

Erken Hristiyanlık martirlerinden biri olarak kabul edilen İskenderiyeli Azize Catherine, Bakire Meryem’den sonra Hristiyanlıkta en fazla resmedilen ‘kutsal bakire’ figürüdür. On üçüncü yüzyılda derlenen Altın Efsane kitabı, azizeye ilişkin efsanelerin yaygınlaşmasında önemli rol oynar. Orta Çağ’dan beri efsanesi genişleyen ve değişen hikâyelerle donatılarak kültleştirilen Catherine; soyluluğu, felsefi bilgisi, belagatı, cesareti, zekâsı, çarpıcı güzelliği ve kararlı inancına dair hikâyeleri ile yüzyıllarca sanata konu olur. Catherine’in Orta Çağ’ın sonlarına doğru başlayan popülerliği, Rönesans ve Maniyerist dönemlerin ardından Barok dönem boyunca da Katolik Kilisesi’nin desteğini alarak devam eder. Catherine’in; portreleri, İsa ile yaptığı mistik evliliği, filozoflarla ihtilafı, pagan idollere tapmayı reddetmesi ve martirliğinin yanı sıra kutsal kabul edilen diğer figürlerle birlikte gösterildiği sayısız tasviri yapılır. Bu çalışmada müze ve galerilerde yer alan İskenderiyeli Azize Catherine’in Barok dönemde yapılmış tuval üzeri yağlıboya tablolarının araştırılması ve ikonografik olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Genişletilen ve/veya değiştirilen hikâyelere dayanan bu resimler, kültleştirilen azizenin şüpheli tarihsel kişiliğine rağmen uzun yıllar hem kilise sunaklarını hem de aristokratların duvarlarını süslemiştir.