Sanatta yenilikçilik anlayışı bağlamında yaratıcı strateji olarak materyal düşünme

Abstract

Postmodern döneme öncülük eden yenilikçi yaklaşımların, sanat alanını da yoğun biçimde etkisi altına almış olması, sanatçıların üretim aşamalarındaki yenilikçi yaklaşımlarını da beraberinde getirmiştir. Sanatçıların postmodern dönemin sorunları olarak görülen cinsiyet, kimlik, melezlik, çok anlamlılık, tüketim gibi konulara yönelmeleri, bunu yaparken de biçimsel kaygıları bir kenara bırakarak daha çok yaratıcılığı merkeze koyuyor olmaları, değişen sanat yaklaşımlarını gözler önüne sermektedir. Sanatçılar süreç içinde bir yandan yapıtları üzerinden bu sorunları tartışmaya açarken diğer yandan da geliştirdikleri yaratıcı stratejiler aracılığı ile yeni yaklaşımlar ortaya koymuşlardır. Makalede yaratıcı stratejilerden biri olan materyal düşünme (material thinking) stratejisine sanatta yenilikçilik/inovasyon kapsamında açıklık getirilmektedir. Disiplinlerarası yaklaşıma sahip olan metafor, yansıtma, biçimlendirme stratejileri gibi materyal düşünme stratejisi de disiplinlerarası bir yaklaşımı benimsemiştir. Disiplinlerarasılık kapsamında materyal düşünme stratejisini kullanan sanatçıların, sanat ile zanaat arasındaki sınırları belirsizleştirdikleri ve bu sayede tasarım sanatı pratiğine dönüştürdükleri görülmektedir. Bu doğrultuda materyal düşünme stratejisi tasarım sanatı üzerinden irdelenmiş, materyal düşünme stratejisi kapsamında değerlendirilebilecek olan Antrea Zittel, Joep Van Lieshout ve Jorge Pardo isimli sanatçıların yapıtları üzerinden, somut örnekler ile açıklanmaya çalışılmıştır.