Türkiye'nin sürdürülebilir yönetişim göstergelerinin değerlendirilmesi

Abstract

Yönetişim ülkelerin yürütme fonksiyonlarını yerine getirirken açıklık, şeffaflık, hesap verebilirlik, katılımcılık ve hukuka uygunluk gibi kriterlerin bütünlük içerisinde işlerlik kazanması ile ilgilenmektedir. Ayrıca ülkelerin hükümet sistemleri, demokratik normlar, hukukun üstünlüğü, etkili politika oluşturma ve uygulama kapasitesi, kamu hizmetlerinde kalite düzeyi, özgür ve tarafsız bir üçüncü sektörün (sivil toplumunun) varlığı gibi pek çok unsur kamu sektöründe yönetişim anlayışını etkilemektedir. Sürdürülebilirlik anlayışı gelecekte ülkelerin nasıl gelişeceği üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Sürdürülebilir yönetişim düşüncesi ise daha çok paydaşlar arasındaki iletişime, entegrasyon süreçlerinin işlerliğine, resmi ve gayri resmi ağlara odaklanmaktadır. Bu düşüncede, birden fazla paydaşın sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesine vurgu yapılmaktadır. Sürdürülebilir yönetişimin sağlanmasında Sürdürülebilir Yönetişim Göstergeleri (SYG) önemli bir yer tutmaktadır. Bu bağlamda SYG, ülkelerin sürdürülebilir kalkınmasına katkı sağlayan yönetişime ilişkin belirli kriterlerden oluşmaktadır. Ülkelerin SYG düzeylerinin belirlenmesinde sürdürülebilirlik politikaları, demokrasinin kalitesi ve iyi yönetişim kriterleri esas alınmaktadır. Bu bağlamda çalışmada, SYG’nin önemi vurgulanarak Türkiye'nin sürdürülebilir yönetişimini etkileyen politikalara, demokratik ve iyi yönetişim ile ilgili gelişmelere değinilmektedir. Ayrıca, Türkiye’nin SYG bakımından yıllar içerisinde değişen konumu irdelenmektedir. Çalışmada, Bertelsmann Stiftung Vakfı bünyesindeki ikincil veriler tablo ve grafiklerle görselleştirilerek yorumlanmıştır. Bu kapsamda 2014, 2018 ve 2022 SYG verileri kategorize edilerek incelenmiştir. Elde edilen bulgular ışığında Türkiye’de etkin bir biçimde sürdürülebilir yönetişim politikalarını uygulayabilmek için karar vericilere, sivil toplum kuruluşlarına ve araştırmacılara stratejik hedef ve önerilerde bulunulmuştur.