Nottebohm davası liechtenstein ve guatemala, uluslararası adalet divanı – 1953

Abstract

Vatandaşlık, hukuki, siyasi ve sosyal ilişkileri taşıyan; değişip, değiştirilebilen nitelikte olup, şart ve hükümleri, egemenlik hakkı kullanılarak idari otorite tarafınca tek taraflı olarak belirlenen bir statüdür ve vatandaşlık statüsünün edinilme yolları ülkeden ülkeye farklılık gösterebilmektedir. Ülkelerdeki yoğun göçmen nüfusu, misafir olarak gelen işçilerin kalıcı olmaları gibi sebepler bu alanda çalışan kuramcıları ve hukukçuları çeşitli çare arayışlarına sevk etmiştir. Özellikle bu yöndeki tartışmalara Nottebohm kararının da etki ettiğini söyleyebiliyoruz. Uluslararası hukuk penceresinden gerçek kişilerin vatandaşlığının kabulü konusunda diplomatik himayenin mümkün olup olmadığı sorunu üzerine 67 yıl önce verilmiş olan Nottebohm kararındaki ‘gerçek bağlantı’ kriterinin günümüze kadar etkisini sürdürebilmiş olduğunu görmekteyiz. Fakat küreselleşme ile beraber kişilerin artık vatandaşları oldukları ülkelerden gerek iş gerekse sosyal bağlar kurmak, farklı yerlerde yaşamak isteği gibi sebeplerden ötürü yaşadıkları ülkeyi değiştirme istekleri artmıştır. Bu makalede söz konusu olan Nottebohm Davası, dava sonucu alınan kararlar, uluslararası hukuka etkisi, bu gelişme sonucunda ortaya çıkan ‘tabiiyetin gerçekliği ilkesi ‘ üzerinde durulacaktır.