Marvin C. Alkin’in program değerlendirme alanına katkıları ve Değerlendirme Araştırmaları Merkezi Modeli

Abstract

Program değerlendirme alanı bir disiplin olarak son elli yılda önemli gelişim kaydetmiştir. Değerlendirme alanının gelişmesinde, özellikle değerlendirme teorilerinin ve modellerinin sınıflandırılması büyük önem taşımaktadır. Bu anlamda değerlendirme alanında Daniel Stufflebeam, Marvin C. Alkin, Jody L. Fitzpatrick, James R. Sanders ve Blaine R. Worthen gibi değerlendirmeciler mevcut değerlendirme modellerinin sınıflandırılmasına yönelik ortaya koydukları öncü eserlerle, program değerlendirmenin bir disiplin olarak gelişmesinde önemli rol oynamışlardır. Diğer değerlendirme kuramcılarıyla karşılaştırıldığında, her ne kadar Alkin’in değerlendirme modelleri sınıflandırması ve geliştirdiği değerlendirme modeli yeterince tanınmasa da Alkin değerlendirme alanının öncülerindendir. Kariyeri boyunca Alkin, değerlendirme kuramcısı, değerlendirme uzmanı ve aynı zamanda değerlendirme profesörü gibi çeşitli roller üstlenmiş ve böylelikle değerlendirme disiplininin gelişmesine hem teorik hem de pratik açıdan önemli katkılar sağlamıştır. Teorik açıdan ele alındığında, Alkin öne sürdüğü ‘Değerlendirme Teorileri Ağacı’ metaforu ile değerlendirme kuramları ve modellerini yöntem, değer ve kullanım temellerinde sınıflandırarak değerlendirme teorilerinin öğretiminde oldukça faydalı bir sınıflandırma yapmıştır. Pratik açıdan ise, değerlendirmede alınacak kararların önem arz ettiği bağlamlarda kullanılabilecek faydalı bir model olan Değerlendirme Araştırmaları Merkezi (CSE) Modelini geliştirmiştir. Bu itibarla, mevcut çalışmada Alkin’in değerlendirme modelini tanıtmak ve değerlendirme alanına yaptığı katkıları detaylı olarak ele almak amaçlanmıştır. Böylelikle bu çalışmanın, değerlendirme alanına ilgi duyan akademisyenler, araştırmacılar ve uzmanlara katkı sağlaması beklenmektedir. Özellikle, yükseköğretim kurumlarının akademik değerlendirme ve kalite kurulları gibi değerlendirmeye bağlı alınacak kararların önem arz ettiği bağlamlarda görev yapan ve dolayısıyla karar vericilerle yakın ilişkiler kurmak durumunda olan değerlendirmeciler için bu çalışma ışık tutucu niteliktedir.