İhracatçı firmaların yoğunlaşma etkisi ile sanayi üretim oranı ve reel efektif döviz kuru değişimleri arasındaki ilişki: 2012-2019 yılları arası Türkiye örneği

Abstract

İhracatçı firmaların dünya ticaretinden elde ettikleri pay ve bu payın zaman içerisinde gösterdiği seyir, ihracat hacminin sürekli olarak artırılmasının amaçlandığı ülke ekonomileri açısından kritik önem arz etmektedir. Bu çalışma, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin “İlk 1000 Firma Araştırması” yıllık raporlarına göre ilk bin içerisinde yer alan çelik ve otomotiv endüstrisi firmaları arasından seçilen ve her biri 10 adet anonim şirketten oluşan iki ayrı örnekleme ait mali verileri üzerinde odaklanarak, ilgili sektörlerde faaliyet gösteren ihracatçı firmaların 2012-2019 yılları arasında dünya ticaretinde sahip oldukları ihracat paylarını tespit ve mukayese etmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, sanayi üretim oranı ve reel efektif döviz kuru değişimlerinin global ihracatta sahip olunan pay üzerindeki muhtemel etkileri sektör bazında sorgulanmaktadır. Satış geliri ve yurtdışı satış geliri oranı değişkenlerinin kontrol değişkenleri olarak alındığı doğrusal panel veri modellerinin sonuçları ışığında; kontrol değişkenlerinin, beklendiği üzere, her iki sektörde de dünya ihracatındaki pay değişkeni üzerinde aynı yönde bir etki meydana getirdikleri tespit edilmiştir. Ancak bu etkinin otomotiv sektörü için daha belirgin olduğu anlaşılmaktadır.