Emzirmek ve soybağı ilişkisi üzerine bir değerlendirme

Abstract

Soybağı konusu yüzyıllardır önemini koruyan sosyo-politik bir olgudur. İslamiyet'e göre, kadın ve çocuğu arasında doğum ve emzirme yoluyla kurulabilir. Bu çalışmada doğurma edimi dışında, emzirme yoluyla kurulacak bir nesep ilişkisinin üremeye yardımcı teknolojiler (ÜYTE) ve taşıyıcı anneler/yumurta-kurul sperm donasyonu açısından da olanaklılığını tartışmak hedeflenmiştir. Çalışmada ikincil verilerden yararlanılmış; doğum ve emzirmeye farklı açılardan yaklaşımlar incelenmiştir. Bu yaklaşımlar üzerinden ÜYTE üzerinden çocuk sahibi olan ebeveynlerin çocukları ile soybağı ilişkisi kurmasının olanaklılığı araştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, Türk Medeni Hukuku’nda doğuran kadın anne olarak kabul edilmektedir; bu ilkeden hareketle taşıyıcı annelerin doğurdukları çocukla olan mahremiyet ilişkisi bulunmaktadır. Bu ilişkinin yanı sıra taşıyıcı anne yoluyla çocuk sahibi olan kadının çocukla kuracağı ilişkinin meşruiyeti de hukuki ve dini açılardan sorun teşkil etmektedir. Oysa, emzirmek, farklı bir soybağının kurulmasına vesile olacağı için, bu edimin ÜYTE yoluyla çocuk sahibi olan ve meşruiyet sorunu yaşayan ebeveynlere bir alternatif olarak sunulabileceği sonucuna varılmıştır. İslami çevreler süt anneliği ve taşıyıcı anneliği her ne kadar farklı yerlere koymakta iseler de emzirmenin toplumda gerekli meşruiyeti sağlayabileceği düşünülmektedir.