Türkiye sinemasında Aleviliğin temsili

Abstract

Bu çalışmada, ötekilik kavramı bağlamında Tu¨rkiye sinemasında Aleviliğin nasıl temsil edildiği ortaya çıkartılmıştır. Tu¨rk sinemasının ilk yıllarından gu¨nu¨mu¨ze kadar çekilen ve içeriğinde Aleviliğe dair öğeler barındıran otuz film, örnekleme dahil edilerek nitel içerik analizi yöntemiyle altı kategori altında incelenmiştir. Egemen ideolojinin sembolik inşa stratejilerini devreye soktuğu filmlerde, John B. Thompson’ın Derin Yorumsama (Depth Hermeneutics) yönteminden de faydalanılmıştır. Araştırmadaki bulgular doğrultusunda elde edilen sonuçlara göre Aleviliğin Tu¨rkiye sinemasında uzun yıllar boyunca temsil edilmediği, temsil edildiği filmlerin önemli bir kısmında ise egemen kimliğin bir parçası şeklinde sansu¨rlenerek yer edindiği açığa çıkarılmıştır. Ötekinin temsilinde sinemanın ideolojik bir mu¨cadele alanı olarak varlık gösterdiği, her bir kimliksel ideolojinin Aleviliği farklı şekilde tanımlayarak, beyaz perdede birbirinden farklı Alevilik temsillerine yol açtığı belirlenmiştir. Alevilik özelinde ötekiliğe odaklanılan bu tezde, ötekinin sinemadaki temsilinde kullanılan yeni bir strateji tespit edilmiş ve bu stratejinin, Sinetetik Simbiyoz olarak tanımlanması uygun göru¨lerek alana yeni bir temsil stratejisinin kavramsallaştırılmasıyla katkı sunulmaya çalışılmıştır.