Franchise sisteminin otel işletmelerinde kullanımı ve maliyetinin belirlenmesi

Abstract

Otel 'franchise'ı temel olarak bir otel zincirinin (franchisor), franchise alan yatırımcıya (franchisee), bu zincirin adını, imajını ve hizmetlerini kullanması için izin verdiği bir anlaşmadır. Franchisee 'franchisor'ın adını, imajını ve ürünlerini kullanması karşılığında 'franchisor'a franchise ücretleri ödemektedir. Günümüzdeki anlamı ile otel 'franchising'i, 1950'lerde otel zincirlerinin sahip oldukları imajın, geliştirdikleri operasyon sistemlerinin ve pazarda yarattıkları marka bağımlılığının maddi değerlere sahip olduklarını anlamaları ile gelişmeye başlamıştır. Franchising otel işletmeleri için hem bir finansman hem bir yönetim hem de bir pazarlama yöntemidir. Franchising otel zincirlerinin ulusal ve uluslararası alanda hızlı ve ucuz bir şekilde büyümelerine imkan veren çok cazip bir araçtır. Franchise alan yatırımcılar franchise hakkı ile aynı zamanda pazarda daha önce denenmiş ve başarısı kanıtlanmış bir iş formatını ve 'franchisor'ın tecrübelerini satın almış olmaktadırlar. Franchising yönteminin en önemli avantajlardan biri 'franchisor'ın 'franchisee'lerden tahsil ettiği franchise ücretleri ile kendisine önemli bir gelir yaratmasına imkan vermesidir. Ancak 'franchisor'lar franchise alan otelleri kendilerinin belirlediği operasyon standartlarını ve kaliteyi sağlamalarını temin için etkin bir şekilde denetlemek durumdadırlar. Bu da 'franchisor'ın bazı maliyetlere katlanmasını zorunlu kılacaktır. Franchising yöntemi franchise satın alan yatırımcılara büyük bir organizasyonun desteğini sağlamakta ve 'franchisor'ın sunduğu hizmetlerden yararlanma imkanı vermektedir. Ancak uygun olmayan otel 'franchise'ının satın alınması telafisi mümkün olmayan sonuçlara neden olacaktır. Ayrıca 'franchisor'lar 'franchisee'lerine başarılı olacaklarına dair bir garanti vermemektedirler. Çok kapsamlı ve karmaşık olabilen otel franchise sözleşmeleri tarafların birbirleri ile olacak ilişkilerinin temelini oluşturur. 'Franchisor'ın 'franchisee'lerinden tahsil edeceği ücretler franchise başlangıç ücreti ve sürekli ödenen franchise ücretleri olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Otel 'franchisor'ları hazırlamış oldukları ve kendi franchise sistemleri ile ilgili her türlü bilgiyi içeren franchise bilgi paketlerini franchise sözleşmesi imzalanmadan önce franchise satın almak isteyen yatırımcılara vermek zorundadırlar.