Okul öncesi öğrencilerinin bilgisayar metaforlarının belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, okul öncesi öğrencilerinin bilgisayara yönelik metaforlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Bu amaçla hazırlanan görüşme formu 50 okul öncesi öğrencisine uygulanmıştır. Verileri elde etmek için öğrencilerle bire bir görüşülerek “Bilgisayar ne gibidir/neye benzer. Peki neden …… gibidir/benzer?” sorusu sorulmuştur. Araştırmanın verileri içerik analizi tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda 19 farklı metafor ortaya çıkmıştır. Üretilen bu metaforlar daha sonra ortak özellikleri ve benzetme yönleri dikkate alınarak kategorileştirilmiştir. Ortaya çıkan bu metaforlar iki kavramsal kategori altında toplanmıştır. Bu kategoriler: “Görünüş Olarak Bilgisayar” ve “İşlevsel Olarak Bilgisayar” dır. Okul öncesi öğrencilerinin ürettiği 48 geçerli metaforun, %68,75’inin bilgisayarın görünüşünü, %31,25’inin bilgisayarın işlevlerini temsil ettiği görülmüştür. Öğrenciler tarafından en çok tekrar edilen metafor “tablet” (12) olmuştur. Okul öncesi öğrencilerinin bilgisayara yönelik oluşturdukları metaforlar içinde olumsuz nitelikte bir metafora rastlanılmamıştır. Oluşturulan kavramsal kategorilerin cinsiyet açısından farklılık gösterip göstermediği sonucu da incelenmiştir. Öğrencilerin bilgisayara yönelik algılarını kullandıkları metaforlar yoluyla belirlemeye çalışan bu çalışma; okul öncesi dönemde bilgisayar eğitimi ve kullanımı konusunda öğretmenlerde, eğitim yöneticilerinde, programcılarda ve yazılım geliştirmecilerde fikirler oluşturabilir.