TIMSS 2019 verileri ışığında 8. sınıf öğrencilerinin fen başarılarını etkileyen bazı değişkenlerin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada 2019 yılında yayımlanan Uluslararası Matematik ve Fen Eğilimleri Araştırması 2019 verileri kullanılarak, Türkiye'deki sekizinci sınıf öğrencilerinin fen başarısını etkileyen bazı değişkenlerinin başarıyı ne kadar açıklayabildikleri incelenmiştir. Değişkenlerin etkisini inceleyebilmek için bir nitel araştırma yöntemi olan doküman analizi kullanılmıştır. TIMSS 2019 araştırmasına 8.000 okuldan 250.000 öğrenci ve 30000 öğretmen katılmıştır. Verilerin analizinde basit regresyon tekniğinden yararlanılarak SPSS programı kullanılmıştır. Değişkenlerin fen başarısı üzerine etkileri incelendiğinde; laboratuvar varlığı, öğrencilerin deneylere katılım durumu, derste öğrencilerin kullanabileceği bilgisayar varlığı, derste kişi başına düşen bilgisayar sayısı, konuların yakın zamanda öğretilme yüzdesi gibi değişkenlerin fen başarısını anlamlı ve pozitif yönlü etkilediği tespit edilmiştir (p<.05). Ancak deney ve bilgisayar etkinlikleri yapma sıklığının fen başarısını yordayamadığı görülmüştür (p>.05). Bu durumun, her konunun aynı etkinlik için uygun olmayışından veya farklı düzeydeki öğretmen yeterliklerinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu noktada fen derslerinde sunuş yöntemi ve çeşitli etkinlikleri dengeli bir şekilde sürece yaymak daha etkili olabilir. Ayrıca ülkemiz öğrencilerinin üst bilişsel basamaklara yönelik sorularda ortalama olarak daha başarılı oldukları görülmüştür. TIMSS konularının yakın zamanda öğretilmesinin bilme alandaki ortalama başarıya anlamlı ve olumlu katkı yapmasına rağmen muhakeme alanındaki ortalama başarının daha yüksek çıkması dikkat çekicidir. Bu durum, son yıllarda eğitim alanında yapılan yatırımlar ve müfredat değişiklikleri sonucunda, bilginin ezberlenmesine olanak tanıyan öğretim yaklaşımlarından uzaklaşılarak bilginin yapılandırılarak kullanılmasını sağlayan daha yenilikçi öğretim yaklaşımlarına geçişin bir kanıtı olabilir.