Genel eğitim okulları ile özel eğitim uygulama okullarındaki Türkçe öğretim programlarının karşılaştırmalı incelenmesi

Abstract

Eğitim sistemine yön verebilmek adına yapılan tartışmalardan yola çıkarak, eğitimin verimliliğinin ve kalitesinin artırılması, bireylerin ve toplumun değişen ihtiyaçlarının karşılanması için öğretim programlarının güncel ve dinamik olması önemlidir. Bu bağlamda yapılan araştırmada genel eğitim okullarında ilkokul ve ortaokul düzeyi için hazırlanan “Türkçe Dersi Öğretim Programı” (2018), özel eğitim uygulama okulları (ÖEUO) I. ve II. kademede öğrenim gören orta ağır zihinsel yetersizliği olan öğrenciler ile otizm spektrum bozukluğu olan öğrenciler için hazırlanan “Türkçe Okuma Yazma Dersi Öğretim Programı” (2019) ve “Türkçe Dersi Öğretim Programı” (2019) karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Kullanılan yöntem doğrultusunda Türkçe öğretim programları; amaçları, değerleri, yetkinlikleri, güncellenebilir olması, öğrenme ve öğretme yaklaşımları ile ölçme ve değerlendirme yaklaşımları açısından değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, genel eğitim okulları için hazırlanan Türkçe Dersi Öğretim Programında yer alan etkinliklerin kaynaştırma öğrencilerine yönelik uyarlanabilir olma özelliği sınırlı bulunmuştur. Her iki programda da Türkçeyi konuşma yazma kurallarına uyması, temel okuma yazma becerileri edinmesi, dinleme, izleme, konuşma becerilerinin geliştirilmesi gibi temel yeterliklerin kazanımı amaçlanmaktadır. Ancak programlarda yer alan yetkinliklerin içeriği her iki grupta da aynı şekilde ifade edilmiştir. Türkçe öğretim programlarında özel gereksinimli bireylerin öğrenimini kolaylaştıracak öğretim durumlarına yer verilmesi gerektiği ortaya çıkmıştır. Özel gereksinimli öğrencileri merkeze alarak hazırlanan ve zamanla gelişim gösteren Türkçe programlarının daha kapsamlı ve etkili olacağı düşünülmektedir. Bu nedenle Türkçe öğretim programlarında özel gereksinimli öğrencilerin eğitim ortamlarına uyum sağlayabilmeleri için, akademik ve kişisel gelişimlerine yardımcı olacak yöntem, teknik ve stratejilere yer verilmesi gerektiği sonucu ortaya çıkmıştır.