Müze eğitimi ve uygulamaları dersini geliştirmeye yönelik bir eylem araştırması: ‘bir kenti anlamak’

Abstract

Yaşamın her alanında olduğu gibi günümüz sanat eğitimini de şekillendiren postmodernist bakış, sanat eğitimini alışılmış uygulamaların dışına çıkmaya teşvik etmektedir. Bu anlamda okul dışı eğitim, günlük yaşamla ilgili konular, yaşadığı toplumun sosyo-kültürel bağlamını yorumlama sanat eğitiminde daha fazla önem kazanmaya başlamıştır. Bu araştırmada da çağdaş sanat eğitiminin hedeflerine uygun olarak Müze Eğitimi ve Uygulamaları dersi kapsamında alternatif bir öğrenme ortamı geliştirilmiş ve bu öğrenme ortamının, öğretmen adaylarının toplumsal, mesleki ve sanatsal gelişimlerini nasıl etkilediği, onlarda nasıl bir değişim yarattığı ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırma uygulamaları, Müze Eğitimi ve Uygulamaları Dersi A ve B gruplarındaki görsel sanatlar öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Odak grup görüşmesi ve doküman incelemesi için ise iç örnekleme yoluyla 7 odak öğretmen adayı belirlenmiştir. Araştırmada, eylem araştırması deseninden yararlanılmış ve müze ziyareti öncesi, müze ziyareti ve müze ziyareti sonrası olmak üzere üç aşamalı bir proje tasarlanmıştır. Araştırmada görüşme ve doküman (çalışma yaprakları, değerlendirme formları, sanatsal çalışmalar) incelemesinden elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Proje sürecinde öğretmen adayları aktif olarak katıldıkları, kente dair farkındalıklarını ve kentlilik bilinçlerini geliştiren bireysel araştırmalar yapmış hem bilişsel hem de görsel olarak yaşadıkları kenti sorgulamışlardır. Bu süreçte müze eğitimi, okul dışı öğrenme ve proje tabanlı öğrenme gibi çağdaş öğretim yaklaşımlarını da mesleki bağlamda deneyimlemişlerdir. Tüm bu deneyimlerinin ve araştırmalarının sonucunu sanatsal ürünlerine yansıtan öğretmen adayları, yeni teknikler, malzemeler, konular keşfetme gibi sanatsal kazanımlar da sağlamışlardır. Bu anlamda müze temelli sanat eğitimi projesi öğretmen adaylarının bireysel, mesleki ve sanat gelişimlerini olumlu yönde değiştirmiştir.