Proje tabanlı öğrenme ve bu yöntemi içeren tezlerin incelenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Proje tabanlı öğrenme, bilimsel bir yaklaşıma sahip olması ve öğrenci merkezli olması nedeniyle öğrencilerin yaratıcılık sorunlarının üstesinden gelmek için de uygun bir öğrenme yöntemi ya da yaklaşımı olarak gösterilmektedir. Öğretim sürecinde öğrencilerin öğrenme çıktılarını desteklemek ve becerilerini geliştirmek için çeşitli alanlarda ve kademelerde tercih edilen proje tabanlı öğrenme yaygın olarak kullanılmaktadır. Öğrenme sürecinde öğrenenin aktif olması, süreç değerlendirmesinin yer alması ve süreç sonunda ürün elde edilmesi gibi unsurları ön plana çıkan özellikleri arasındadır. Bu araştırmanın amacı proje tabanlı öğrenmeyi kullanan 2012-2022 yılları arasındaki yüksek lisans ve doktora tezlerinin bazı değişkenlere göre incelenmesidir. Buna göre bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman analizi tercih edilmiştir. 47 yüksek lisans, 20 doktora olmak üzere toplam 67 tez araştırma verilerini oluşturmuştur. Çeşitli değişkenlere göre analiz edilen bu tezler çalışılan bölümlere, alanlara, kademelerine göre çalışılan konulara, becerilere ve çeşitli değişkenlere göre incelenmiş ve istatistikleriyle verilmiştir. Buna göre en çok fen ve matematik alanlarında çalışıldığı görülmüştür. Çalışılan örneklemlerin okul kademelerine bakıldığında en çok ortaokul öğrencileriyle, sonrasında ilkokul ve üniversite öğrencilerinin tercih edildiği bulunmuştur. Bu araştırmalarda kullanılan yöntemlere bakıldığında ise açık ara farkla deneysel yöntemin kullanıldığı sonu da elde edilmiştir. Doktora tezlerinde araştırma değişkenlerinde çoğunlukla beceri ve düşünme becerilerinin incelendiği görülmüştür. Yüksek lisans tezlerinde ise daha çok akademik başarı, motivasyon, tutum gibi değişkenlerin incelendiği görülmüştür. Proje tabanlı öğrenmenin gerek geniş aralıktaki kademelerde kullanılabilmesi, gerekse çeşitli beceri ve düşünme becerileri geliştirme konusunda çalışılması bu yöntemin kullanışlı ve etkili olabileceğini destekler niteliktedir.