Sosyal medya ve yabancılaşma hallerine Eric Pickersgill ve Martin Parr fotoğraflarıyla bakmak

Abstract

İnsanların gündelik hayatındaki hâkimiyetini her geçen gün daha da artıran akıllı cihazlar, sosyal medya platformlarının da çoğalmasıyla birlikte yaşamın bir parçası haline gelmektedir. Toplu taşıma araçlarında, duraklarda ve akraba ziyaretleri gibi ortamlarda, içinde bulunduğu zamandan ve mekândan soyutlanarak sadece önündeki ekrana odaklanan insan görüntülerinin sıradanlaşması bu durumu özetlemektedir. Eric Pickersgill, Removed adlı fotoğraf projesinde bu halleri çarpıcı biçimde yansıtmaktadır. Pickersgill’in akıllı cihazları kadrajından silikleştirerek ürettiği görüntüler, akıllı cihazlar icat edilmeden önce benzer hallerin yaşanıp yaşanmadığına dair bir merak uyandırmaktadır. Çalışmanın temel hedefi, sosyal medya çağında sıklıkla karşılaşılan soyutlanmışlık hallerini Eric Pickersgill’in fotoğrafları aracılığıyla yabancılaşma bağlamında ele almak ve bu projeyi Martin Parr’ın Bored Couples adlı fotoğraf projesiyle karşılaştırarak yabancılaşma hallerinin akıllı cihazların icadından önce de yaşanıp yaşanmadığını sorgulamaktır. Amaçlı örneklemle seçilen fotoğraf projeleri doküman analizi yöntemiyle incelenmiş ve Marx’ın yabancılaşmayı ele aldığı toplumsal yaklaşımı bağlamında karşılaştırılmıştır. Fotoğraflar arasında göze çarpan bazı önemli benzerlikler sonucunda, sosyal medya çağı öncesi ve süresince ortaya çıkan soyutlanma hallerinin, bireyin kendisine ve çevresine yabancılaşmasıyla ilişkilendirilebileceğine dair önemli ipuçlarına ulaşılmıştır.