Türkiye’de grafik tasarımcıların meslek etiği kavramına yaklaşımları ve meslek etiği dersinin tasarım eğitimindeki durumu

Abstract

Bu çalışma ile ahlak, etik, meslek etiğinin önemi, tasarımda etik dışı davranışlar, grafik tasarım ve meslek etiği ilişkisi gibi maddeler kısaca açıklanmış ve bu bilgiler doğrultusunda tez çalışmasında elde edilen bazı veri ve bulgular tartışılarak yorumlanmıştır. Etiğin grafik tasarım mesleği içindeki bilinirliği, etik ilkelerin varlığı ve uygulanıp uygulanmaması durumunda nedenleri, ayrıca meslek etiği derslerinin müfredatta yer alıp almadığı gibi konular üzerinde durulmuştur. Bu amaç doğrultusunda grafik tasarımcılar, sektörde çalışan tasarım öğrencileri ve tasarımcı akademisyenlerin katıldığı “Türkiye’de Grafik Tasarım Bağlamında Meslek Etiğine İlişkin Anket” verileri paylaşılıp tasarımcıların konu ile ilgili görüşlerine yer verilerek belli başlı bazı sonuçlar değerlendirilmiştir. Görüşlerine yer verilen uzmanlar özellikle tasarım ve etik konularına eğilmiş tasarımcılar arasından seçilmiştir. Bunun yanında 2020-2021 eğitim öğretim yıllarında meslek etiği derslerinin müfredatta yer alması bilgisi paylaşılarak çıkarımlarda bulunulmuştur. Bu çalışma ile nitel ve nicel yöntemler bir arada kullanılarak tasarım alanında meslek etiği üzerine geniş bir araştırma yelpazesinden toplanan veriler ile betimleyici tanımlayıcı bir çalışma yürütülerek var olan durum tespit edilmiştir. Türkiye’de grafik tasarım alanında meslek etiğinin zayıf olduğu, etik konusundaki farkındalığın tasarımcılar tarafından bilinse dahi bireysel ve birey dışı faktörler sebebiyle hayata geç(e)mediği hatta zaman zaman etik dışı davranışların ödüllendirildiği görülmüştür. Bunun yanında etik konusunun sadece tasarımcılarla çözülemeyeceği, tasarım disiplininin de içinde yer aldığı sistemin iyileştirilmesi gerektiği sonucu ortaya çıkmıştır.