Esnek çalışma biçiminin endüstriyel tasarımcının yaratıcılığı üzerine etkisini belirlemeye yönelik bir çalışma

Abstract

Sanayi Devrimi sonrasında ev, atölye gibi özgür iş alanlarına fabrikaların dâhil olması, çalışma saatlerinin daha fazla üretim odağında belirlenmesi ve katı yönetim tarzında çalışanın yönetilmesi esnekliğin olmadığı emek olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışan bireyin makineye dönüştüğü bu dönemde yaratıcılık göz ardı edilerek seri ve ucuz üretim öne çıkmaktadır. 20. yüzyıl sonlarına gelindiğinde, küreselleşme ve tüketici tercihlerindeki çeşitlilik sonrasında yaşanan sosyal ve ekonomik değişikliklerle rekabetin yörüngesi değişmiştir. Bu dönemin rekabet koşularına karşılık eğitimli, değişime uyumlu, nitelikli, yaratıcı iş gücü değer kazanarak esneklik kavramı çalışma biçiminde öne çıkmaktadır. Ayrıca yenilik ve özgünlüğü kapsayan yaratıcılık kavramı ekonomi için uluslararası rekabet üstünlüğü sağlamada döneminin önemli strateji unsuru olarak ortaya çıkmaktadır. Sınırlayıcı mekân, zaman ve yönetim tarzını değiştiren esnek çalışma biçiminin, yaratıcılık üzerindeki etkileri tartışma konusudur. Bu sebeple, ekonomik büyümede ve piyasa taleplerini karşılamada değerli emek olan yaratıcı endüstriler esnek çalışma koşullarına yönlenmektedir. Bu çalışma, ekonomik kalkınmada önemli role sahip yaratıcı endüstriler arasında yer alan endüstriyel tasarım mesleğinin yaratıcılıklarının esnek çalışma koşullarındaki etkisini araştırmayı amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında, esnek çalışma şartlarının Türkiye’deki endüstriyel tasarımcıların yaratıcılıkları üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla bir anket uygulanmıştır. Çalışmanın sonucunda elde edilen verilerin analizi ile çalışma mekânı, saati ve yönetim tarzı açısından sağlanan esnek tutumların endüstriyel tasarımcının yaratıcılığı üzerindeki yansımaları belirlenmiştir.