Öğretmen adaylarının bilgisayar etiğine ilişkin görüşleri

Abstract

Eğitimin her alanında bilgisayar kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Bu nedenle öğretmenler de bilgisayar etiğine ilişkin sorunlarla daha sık karşı karşıya gelmektedir. Öğretmenler davranış ve tutumlarına gösterdikleri dikkati, her konuda olduğu gibi bilgisayar etiğine ilişkin sorunlara yaklaşımları ile de göstermelidir.Çünkü öğrenciler ilk olarak öğretmenlerinin davranışlannı kendilerine örnek alacaklardır. Böylece kendilerine öğretmenlerini örnek alan öğrenciler de bilgisayar ortamında etik olmayan davranışlardan uzak duracaklardır. Bu konu özellikle eğitim fakültelerinde okuyan öğretmen adayları için önemlidir. İnsanlar nasıl öğrenirse öğle davranma eğilimindedir. Bilgi, tutum ve davranışları ile gelecek yılları etkileyecek olan öğretmen adaylarının her alanda kullanımı sürekli artan bilgisayarlarla ilgili yaşanan etik sorunlara karşı, gereken duyarlılığı göstermesi oldukça önemlidir. Bu araştırmada; Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören öğretmen adaylarının bilgisayar etiğine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmada elde edilen bulgular, öğretmen adaylarının bilgisayar etiğine ilişkin görüşlerinin belirlenmesini sağlayacaktır. Araştırma, 2005-2006 öğretim yılında Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesinin 5 bölümündeki 11 öğretmenlik programının dördüncü sınıflarında öğrenim gören 559 öğrenciden elde edilen verilerle gerçekleşmiştir. Tarama modelindeki bu araştırmanın verileri, öğretmen adaylarının bazı kişisel özelliklerinin belirlenmesi için bir "Kişisel Bilgi Fonnu" ve Namlu ve Odabaşı tarafından hazırlanan "Unethical Computer Using Behavior Scale" aracılığıyla toplanmıştır. Bu ölçek araştırmada "Bilgisayar Kullanım Davranışları" başlığı adı altında kullanılmıştır. Toplam 4 sorudan oluşan kişisel bilgi formunda, öğretmen adaylarının bilgisayar etiğine ilişkin görüşlerini etkileyeceği düşünülen bazı kişisel özellikleri, fikri mülkiyet, toplumsal etki, güvenlik ve kalite, ağ doğruluğu ve bilgi doğruluğu beş faktörden ve toplam 80 maddeden oluşan "Bilgisayar Kullanım Davranışları" ile de bilgisayar etiğine ilişkin görüşleri belirlenmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) for Windows 14 programı kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde istatistiksel teknik olarak ikili küme karşılaştırmasında Bağımsız Gruplar arası "t" Testinden (Tek Örneklem "t" testi) ikiden çok küme karşılaştırmalarında ise Tek Yönlü Varyans Analizinden (ONE W AY ANOV A) yararlanılmıştır. Kümeler arasında farklılığın olduğu durumlarda farkın hangi gruptan kaynaklandığını belirlemek için Levene testi yapılarak varyans problemi olup olmadığı belirlenmiştir.