Öğrenme nesnelerinin öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik içerik bilgisi becerilerine etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, öğrenme nesneleri kullanımlarının sınıf öğretmeni adaylarının Teknolojik Pedagojik İçerik Bilgisi (TPİB) yeterliklerine ve Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) kullanımlarına etkisinin incelenmesidir. Bu amaca uygun olarak, Çevre Eğitimi dersi içeriğinde yer alan "Küresel Isınma ve İklim Değişikliği" konusuna yönelik öğrenme nesneleri tasarlanmış ve bunların öğretmen adayları tarafından kullanımı incelenmiştir. Araştırmanın modeli, deneysel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan tek- grup öntest sontest deneysel desendir. Deneysel süreç, bir pilot uygulamanın ardından deneysel uygulamanın gerçekleştirilmesi şeklinde planlanmıştır. Çalışmanın pilot uygulaması 2012- 2013 öğretim yılı güz dönemi içerisinde çevre eğitimi dersini alan 53 sınıf öğretmeni adayı ile gerçekleştirilmiştir. Öğrenme nesnelerinin kullanıldığı beş haftalık bir plan çerçevesinde uygulama tamamlanmıştır. Deneysel uygulama ise, 2013-2014 öğretim yılı güz döneminde çevre eğitimi dersini alan sınıf öğretmenliği ikinci sınıf 88 öğretmen adayının katılımı ile tamamlanmıştır. Toplam dört haftalık bir eğitim gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, Teknopedagojik Eğitim Yeterlikleri Ölçeği, BİT Kullanım Anketi, araştırmacı tarafından geliştirilen Küresel Isınma ve İklim Değişikliği Akademik Başarı Testi ile Öğrenme Nesneleri Değerlendirme Anketi nicel veri toplama araçları olarak, yarı- yapılandırılmış görüşme formu ise nitel veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Bu veri toplama araçlarından elde edilen verilerin analizinde, betimsel istatistikler, bağımsız örneklem t-Testi nicel verilerin analizinde kullanılmıştır. Nitel verileri çözümlemek için ise tümevarımsal analizden yararlanılmıştır. Araştırmanın bulguları incelendiğinde, öğrenme nesnesi kullanımının, öğretmen adaylarının akademik başarılarına bir etkisinin olmadığı bulunmuştur. Dahası öğrenme nesnelerinin, öğretmen adaylarının BİT kullanım düzeyleri üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. BİT kullanım alt alanları incelendiğinde ise, öğrenme nesnelerinin bilgi işleme teknolojileri ve eğitsel teknolojiler kullanımı üzerinde anlamlı bir fark yarattığı, ancak internet teknolojileri ve iletişim teknolojileri alanlarında anlamlı bir fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, öğrenme nesneleri kullanımının öğretmen adaylarının TPİB yeterliklerini geliştirdiği vurgulanmıştır. TPİB alt boyutları olan tasarım, uygulama, etik ve uzmanlaşma boyutlarında da gelişim görüldüğü sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmen adaylarının öğrenme nesnelerini değerlendirmeye ilişkin görüşlerinin bir sonucu olarak öğrenme nesnelerinin çoklu ortam bileşenleri ile desteklenmesinin, içeriğinin özet biçiminde sunulmasının, tekrar etme özelliğinin olmasının ve zaman ve mekandan bağımsız erişilmesinin beğenilen özellikleri olduğu belirlenmiştir.