Bireysel gelişim dosyasına dayalı değerlendirme uygulamalarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri

Abstract

21. yüzyıl, bireylerin bilgiye ulaşabilen, bilgiyi kullanabilen, kendi kendine öğrenebilen, gelişmeleri takip edebilen ve değişime ayak uydurabilen kişiler olmasını gerektirdiği bir çağdır. Dolayısıyla, eğitim sistemlerinin öğrencilerin bilgiye ulaşma yollarını öğrenmelerini, problem çözme ve karar verme becerilerini geliştirmelerini sağlaması gerekmektedir. Bu gereksinimler ışığında Türkiye'de de eğitim alanında yeni çalışmalar yapılmaktadır. Bu düzenlemelerden birisi de 2004 yılında yapılandırmacı yaklaşım esas alınarak geliştirilen ilköğretim programlarıdır.Yeni ilköğretim programı birçok konuda olduğu gibi değerlendirme alanında da yenilikler getirmiş ve yapılandırmacı anlayışa uygun olarak sonuç değerlendirme tekniklerinin yanı sıra süreç değerlendirme tekniklerini de uygulamaya sokmuştur. Bu değerlendirme tekniklerinden birisi bireysel gelişim dosyasına dayalı değerlendirmedir. Bireysel gelişim dosyasına dayalı değerlendirme ilköğretim okullarında yeni uygulamaya konulduğu için birçok sorunla karşılaşılabilmektedir. Bireysel gelişim dosyalarının ilköğretim okullarında uygulanmasında öğretmenlerin anahtar bir rol oynadığı göz önünde bulundurulduğunda, öğretmenlerin uygulamada karşılaştıkları sorunların belirlenerek düzeltilmesi önem kazanmaktadır.Bu araştırmada, ilköğretim okullarında uygulanan bireysel gelişim dosyasına dayalı değerlendirme uygulamalarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Araştırma verileri, bireysel gelişim dosyasına dayalı değerlendirmeye ilişkin oluşan sorunların derinlemesine ortaya çıkarılabilmesi amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme yoluyla toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde betimsel çözümleme tekniği kullanılmış ve elde edilen bulgular sayısallaştırılarak sunulmuştur.Araştırmada, 2006-2007 Öğretim Yılında Eskişehir il merkezinde Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı 102 ilköğretim okulundan 8 ilköğretim okulunda görev yapan 28 sınıf öğretmeniyle görüşülmüştür.Araştırma sonucunda elde edilen bulgula ra göre; öğretmenlerin, bireysel gelişim dosyasına dayalı değerlendirmenin çocuklar için oldukça önemli olduğu, öğrencilerin gelişmesini sağladığı, öğretmenin öğrencinin gelişimini izlemesini ve öğrenciyi tanımasını sağladığı, öğrencinin kendi gelişimini izlemesini ve öz değerlendirme yapmasını sağladığı görüşünde oldukları ortaya çıkmıştır. Bunun yanında, öğretmenlerin bireysel gelişim dosyasına dayalı değerlendirmede bazı sorunlarla karşılaştıkları anlaşılmıştır. Sınıf mevcutlarının kalabalık olması, öğretmenlerin bireysel gelişim dosyaları hakkındaki bilgi eksikliği, fiziksel olanakların kısıtlı olması (bazı çalışmaların dosyaya konulamaması, dosyaların saklanacağı dolapların yetersizliği, sınıfların dosyaları saklamak için elverişsiz olması), zaman yetersizliği, dosyadaki çalışmaların velilerce hazırlanması, öğrencilerin ekonomik durumu karşılaşılan güçlüklerdendir. Ayrıca, öğretmenler tarafından öğretmenlere bireysel gelişim dosyaları hakkında seminerler verilmesi, okullarda dosyaların sergilen ebileceği alanların oluşturulması, sınıfların bireysel gelişim dosyalarının saklanabilmesine olanak tanıması, sınav sisteminin yenilenmesi, sınıf mevcutlarının düşürülmesi, bireysel gelişim dosyası etkinlikleri için kullanılacak araç-gereçlerin okul tarafından karşılanması biçiminde çözüm önerileri dile getirilmiştir.