Sosyal bilgiler dersinde yerel toplum çalışmalarından yararlanma : bir eylem araştırması
Özet
Sosyal Bilgiler, “toplumsal gerçekle kanıtlamaya dayalı bağ kurma süreci ve bunun sonunda elde edilen dirik bilgiler” olarak tanımlanabilir. Bu bağlamda Sosyal Bilgiler dersiyle yaşamı bütünleştirmek, öğrenilenlerin gerçek yaşamda uygulanmasını sağlamak için öğrenmeöğretme sürecinde, toplumdan yararlanmak bir zorunluluk haline gelmektedir. Sosyal Bilgiler dersinde öğrenci yaşamın kendisiyle karşı karşıya gelmelidir. Öğrenciler yaşamda karşı karşıya kaldığı durum için çok yönlü alternatif çözümler üretmeli ve en iyi çözümü gerekçeleriyle ortaya koyabilmelidir. Sözü edilen bu gerekçelerden yola çıkılarak, Sosyal Bilgiler dersinde topluma ve yakın çevreye ilişkin konu ve çalışmalara yer verilmesinin Sosyal Bilgiler öğretiminin etkililiğini artırdığı söylenebilir. İyi bir planlama ile Sosyal Bilgiler programı ile ilişkilendirilen yerel toplum çalışmaları, öğrencilerin ilgisini çekebilir ve kalıcı öğrenmeler gerçekleştirilebilir. Bu bağlamda yaşamın kendisini yansıtan Sosyal Bilgiler dersinde öğretmenlerin yerel toplum çalışmalarından yararlanmaları gerekmektedir. Bu araştırmanın temel amacı, ilköğretim okullarındaki Sosyal Bilgiler dersinde uygulanacak olan yerel toplum çalışmalarının nasıl uygulanacağını belirlemeye çalışmaktır. Belirlenen bu temel amaca bağlı olarak, aşağıdaki sorulara yanıt aranacaktır: 1. Yerel toplum çalışmalarıyla işlenen Sosyal Bilgiler dersinin uygulama sürecinde gerçekleştirilen; • yerel toplumda yer alan kurum ve kuruluşlardan yararlanma, • yerel toplumda yer alan kişilerden yararlanma, • internet ve kütüphane kaynaklarından yararlanma, • özel günler ve güncel olaylardan yararlanma etkinlikleri ne şekilde düzenlenebilir? 2. Yerel toplum çalışmaları öğrencilerin, yaşadıkları çevredeki sorunları belirlemelerine ve bu sorunlara çözüm bulma girişiminde bulunmalarına yardım etmekte midir? 3. Öğrencilerin yerel toplum çalışmalarıyla işlenen Sosyal Bilgiler dersine ilişkin görüşleri nelerdir? 4. Yerel toplum çalışmalarıyla işlenen Sosyal Bilgiler dersi, öğrencilerin Sosyal Bilgilerdersine yyönelik tutumlarında bir değişim oluşturmakta mıdır? Araştırmanın uygulaması 2008-2009 öğretim yılı bahar döneminde Eskişehir ili Alpu İlçesi merkezi Ertuğrulgazi İlköğretim Okulu’nda 5/A sınıfına devam eden öğrenciler ile gerçekleştirilmiştir. Öğretim boyutu 5/A sınıfında yer alan 13 öğrencinin tümü üzerinde uygulanmış; ancak, araştırmanın katılımcıları olarak üç odak öğrenci belirlenmiştir. Araştırmada yerel toplum çalışmaları 23/03/2009- 03/06/2009 tarihleri arasındaki Sosyal Bilgiler dersinde “Toplum için Çalışanlar” ve “Bir Ülke Bir Bayrak” ünitelerinde 11 hafta süre ile uygulanmıştır. Araştırmanın verileri kişisel bilgi formu, video kayıtları, yarıyapılandırılmış görüşme, öğrenci günlükleri, araştırmacı günlüğü ve tutum ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmanın verilerinden yarı yapılandırılmış görüşmeler, araştırmacı ve öğrenci günlükleri betimsel analiz yolu ile çözümlenmiş, video kayıtları ise makro ve mikro analizler yoluyla çözümlenmiştir.
Bağlantı
https://hdl.handle.net/11421/3419
Koleksiyonlar
- Tez Koleksiyonu [142]