Porsuk Çayı'nın su kalite indekslerine göre değerlendirilmesi ve baraj gölü trofik seviyesinin belirlenmesi

Abstract

Tüm canlıların hayatta kalmaları için mutlak gerekli ve en önemli doğal kaynak olan suyun günümüz şartlarında kullanılabilen miktarı oldukça azalmıştır. Son yıllarda nüfus, sanayileşme ve kentleşmenin hızla artması ile birlikte atıksuların arıtılmadan su kaynaklarına verilmesi, tarımda kullanılan gübre ve tarım ilaçlarının su kaynaklarına karışması ve su tüketiminin artması sonucunda akarsularda, göl ve denizlerdeki su kalitesindeki değişimin incelenmesi oldukça önem kazanmıştır. Sularda bazı parametrelerinin izlenmesi ile su kalite indeksleri ortaya konulmuştur. En yaygın kullanılan ve en çok bilinen su kalite indeksi Ulusal Sanitasyon Vakfı Su Kalitesi İndeksi (NSFWQI)’dir. Sulardan elde edilen veriler ışığında su kalite sınıflandırması yapılmakta ve mevcut duruma göre geleceğe yönelik çözümler üretilmektedir. Bu çalışma kapsamında, Türkiye’de oldukça yeni ele alınmaya başlanılan ve Porsuk Çayı’nda ilk kez araştırılan su kalite indeksine bağlı su kalite sınıflarının tespit edilmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla, Porsuk Çayı’nın kaynağından Sakarya Nehri ile birleştiği yere kadar seçilen istasyonlardan alınan su örneklerinde; sıcaklık (yüzey ve dip sıcaklık farkı), pH, bulanıklık, fekal koliform (En Muhtemel Sayı Yöntemi), çözünmüş oksijen, biyokimyasal oksijen ihtiyacı, toplam fosfat ve toplam nitrat analizleri yapılmış ve NSFWQI (Ulusal Sanitasyon Vakfı Su Kalitesi İndeksi)’ne göre su kalite sınıfları belirlenmiştir. Çalışma kapsamında, günümüzde oldukça önemli araştırma konularından birisi olan göllerde trofik seviyeninin saptanması çalışmalarına katkıda bulunmak amaçlı Porsuk Baraj Gölü’nün trofik seviyesi de tespit edilmiştir.