Zeolit ve silikalit üzerinde egzoz gazları ile hidrokarbonların adsorpsiyonu (katalitik konvertörler)
Özet
Ulaşım, ısınma ve endüstri tesisleri hava kirliliğine neden olan üç ana kaynaktır. Hava kirliliğine neden olan bu faktörler içerisinde, ulaşımdan kaynaklanan kirlilik, en büyük orana ve en zarar verici etkiye sahiptir. Moturlu taşıtlardan kaynaklanan egzoz emisyonları içindeki başlıca kirletici bileşenler ise karbonmonoksit (CO), hidrokarbonlar (HC), azotoksitler (NOx) ve partiküller (PM) olarak sıralanabilir. Egzoz emisyonlarının tümü üzerinde etkili olan sistemler katalizörlerdir. Katalizör sisteminin yapısı üç tabakadan oluşur ; En altta seramik veya adi metalden yapılmış taşıyıcı bir matris (dayanak), onun üstünde çok büyük yüzey alanlı gözenekli bir ara tabaka ve en üstte çok ince asıl katalitik malzeme (Pt, Pd,Rh gibi soy metaller ve hızlandırıcılar) bulunmaktadır. Katalizör yapısında bulunan taşıyıcı matris kanallarından geçen HC, CO ve NOx gazları, katalizörle reaksiyona girerek zararsız gazlara dönüşür. Üç fonksiyonlu katalizörler ise en gelişmiş katalizör sistemleri olarak gösterilmektedir. Katalizörlerin dezavantajları ; kurşunsuz benzin kullanma zorunluluğu ve ancak belli sıcaklıklardan sonra etkili olmaya başladıklarından soğuk çalışma sırasında verimsiz olmalarıdır. Dizel emisyonlarında ise partikül emisyonları en büyük orana sahiptir. Bu emisyonun etkisini azaltan filtreler ise partikül tutucu filtrelerdir. Bu çalışmada, egzoz emisyonlarının azaltılmasında kullanılan silikalit ve ZSM-5 katalizörleri incelenmiştir.
Bağlantı
https://hdl.handle.net/11421/5035
Koleksiyonlar
- Tez Koleksiyonu [141]