Doğal afet kaynaklı risk olgusunun petrokimya ve akrilik kimya sanayi sektörlerinde sosyolojik açıdan değerlendirilmesi : Kocaeli ve Yalova Uygulamaları

Abstract

Günümüzde risk olgusu birçok alanın ve farklı bilimin inceleme konusu haline gelmiştir. Risk, geleceği kontrol etme anlayışı bağlamında ortaya çıkan ve içinde yaşanılan toplumun kültürü ile yapılanan bir tür dünyayı görme biçimidir. Bu çalışmada doğal afet kaynaklı risk olgusu sosyolojik bir yaklaşımla incelenmektedir. Risk olgusunu açıklayan üç temel yaklaşım, bilişsel bilim perspektifi, sosyokültürel perspektifler; kültürel/sembolik perspektif, risk toplumu yaklaşımı, yönetimsellik yaklaşımı ve toplumsal yapılaşmacı yaklaşımlardır. Bu çalışmada daha sonra, doğal afet risklerinin örgütsel ve toplumsal anlamda yapılanışı ele alınmaktadır. Nüfusunun % 85'i, sanayi tesislerinin % 98'i deprem kuşağında yer alan Türkiye, doğal afet riski yüksek bir ülkedir. Bu çalışma kapsamında Kocaeli ve Yalova bölgelerindeki petrokimya ve akrilik kimya sektörlerindeki çalışanların riske bakış açıları araştırılmaktadır. Sözkonusu işletmelerin risk yönetimi uygulamalarını ve çalışanlarının riske bakış açılarını etkileyebilecek faktörler incelenmektedir. Bunlar; sosyo demografik faktörler, kamu/özel ayrımında faaliyet gösterilen sektör, küçük, orta ve büyük ayrımında işletme büyüklüğü, yerli, yabancı ve diğerleri ayrımında işletmenin mülkiyet durumudur. Modernleşmenin bir yolu olarak sanayileşme sürecinde doğal afet risklerinin önemi gün geçtikçe artmaktadır. 17 Ağustos 1999 Doğu Marmara Depremi Türkiye'de bu gerçeğe bir kez daha işaret etmiştir. Doğal afetlerin meydana gelme olasılığının azaltılması sözkonusu değilken, diğer taraftan risk yönetimi yaklaşımı ile doğal afet zararları, en aza indirilebilir.