Yabancı sermaye yatırımları ve Türk otomotiv sanayii'ndeki yeri

Abstract

Globalleşen Dünya Ekonomisi'nde yabancı sermaye deyimi önemini yitirmiştir demek belki de yerinde olacaktır. Çünkü, gerek azgelişmiş gerekse gelişmiş ülkeler ekonomilerinde yabancı sermaye yatırımlarına yer vermektedirler. Bu yüzden gelişmiş ülke sermayelerinin azgelişmiş ülke kaynaklarına yönelmesi ve bu ülkedeki mevcut kapasite yabancı sermayeyi oldukça önemli kılmıştır. Elbette yabancı sermaye ithal eden ve ihraç eden ülkelerin, bu yatırımlardan beklentileri farklı olacaktır. Yabancı sermaye ithal eden ülke, yatırım imkanlarını geliştirmek ve buna bağlı olarak meydana gelecek gelişmelerden faydalanmayı amaçlarken yabancı sermaye ihraç eden ülke ise genel olarak daralan pazar imkanlarını geliştirmek ve karını makzimize etmek amacındadır. İşte, amaçların ortak noktada buluştuğu an yabancı sermaye yatırımları gerçekleşmektedir. Yatırım yapılacak alanın belirlenmesinde talep şartlarının uygun olduğu pazarı belirlemek oldukça önemlidir. Doğrudan veya dolaylı olarak diğer sanayi kolları ile ilişkilerinden dolayı lokomotif sektörlerden biri olan otomotiv sanayii, talep hacmi, üretim potansiyeli, istihdam yaratma gücü ve gösterdiği büyüme ile Dünya Ekonomisi'nde önemli bir yere sahiptir. Uluslararası otomotiv üreten firmaların, sermayeleri ile beraber potansiyel ülkelere girdikleri gözlenmektedir. Örneğin, Uzakdoğu ülkeleri Gümrük Birliği sürecindeki ülkemizi A.T. gümrük duvarlarını aşmak için seçmiştir. Elbette bu tercihde ülkemizin kendi pazar payı ve siyasi konumunun da büyük önemi vardır. Nitekim, ülkemizde faaliyet gösteren 16 otomotiv firmasının 11'i yabancı sermayelidir. Diğerleri ise lisans anlaşmaları çerçevesinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Türkiye'de yabancı sermaye yatırımlarının gelişimi ele alınırken ikinci bölümde Türk Otomotiv Sanayii incelenmiştir. Son bölümde ise Türk Otomotiv Sanayii'nin ekonomik yapısı ile yabancı sermaye yatırımlarının sanayideki yeri ele alınmış ve Gümrük Birliği karşısında sektörün rekabet şansı değerlendirilmeye çalışılmıştır.