Havaalanı Gruplarının Analizi ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi'nin (Dhmi) Özelleştirilmesi Konusunda Öneriler

Abstract

İkinci Dünya savaşından sonra hızlı bir gelişim ve değişim sürecine giren havacılık sektörü, küreselleşmenin ve son yıllarda yaşanan büyük teknolojik gelişmelerin de etkisiyle hızlı bir şekilde büyüyerek hem ülkemizde hem de dünyada önemli bir ulaştırma modu haline gelmiştir. Havayolu ulaşımının etkin bir şekilde sağlanmasında, havaalanlarının mülkiyet ve işletme yapılarının önemli bir paya sahip olduğu görülmektedir. Bu çalışmada Avrupa merkezli kurulmuş olup birden çok havaalanı işleten kamu ve özel havaalanı grupları incelenmiştir. Havaalanı gruplarının sahiplik yapılarının kamu, özel ve karma şeklinde farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Bunun yanında havaalanı gruplarının birbirlerinin hisselerine sahip oldukları, belli oranda birbirlerini kontrol ettikleri görülmektedir. Çalışma sonuçları, kamu bünyesinde faaliyet gösteren havaalanı gruplarının özel ve özel-kamu ortaklığı bünyesinde faaliyet gösteren havaalanı gruplarına göre gelir sıralamasında daha geride olduğunu ortaya koymaktadır. İnceleme sonuçları Türkiye'de havaalanı işleten kamu teşebbüsünün (DHMİ) yapısının değişmesinin faydalı olacağını göstermektedir. Diğer bir ifade ile Türkiye'de havaalanı işletme faaliyetlerini gerçekleştiren DHMİ'nin (Devlet Hava Meydanları İşletmesi) sahiplik yapısında gerçekleştirilecek yapısal değişimlerin kurumun etkinlik ve verimliliğini arttıracağı düşünülmektedir.

The aviation industry which entered a period of rapid growth and change following the second world war, has become an important types of transportation in both our country and the world regarding rapidly large growing with influence of globalization and technological advances in the recent years. By providing air transportation efficiently considerable share have been observed in airports ownership and structure. In this study, public and private airport groups that run multiple airports centered in Europe are researched. Ownership of airport groups are observed to show difference in public, private and hybrid structures. Besides that, it is observed that airport groups own each others' shares and checked each other at a certain extent. Study results present that airport groups that act within the scope of government fall behind in income order in comparison to airport groups of private and private-public partnership. Examination results show that it is beneficial for public corporation that run airports in Turkey (GDSAA) must have its structure changed. In other words it is thought that, by undergoing structural changes in its ownership, GDSAA (General Directorate of State Airports Authority) that runs airport management activities in Turkey will increase efficiency and productivity of the Corporation.