Tanıdan Eğitime Kosova Cumhuriyeti'nde İşitme Engelli Çocuklara Yönelik Düzenlemelerin İncelenmesi1

Abstract

Bağımsızlığını 2008'de tek taraflı ilan etmesinin ardından Kosova Cumhuriyeti diğer tüm alanlarda olduğu gibi eğitim alanında da yeniden yapılanma sürecine girmiştir. Bunun bir yansıması olarak Kosova Cumhuriyeti Eğitim Bakanlığı ile Anadolu Üniversitesi arasında yapılan bir protokol çerçevesinde gerçekleştirilen bu araştırmanın amacı, Kosova'daki işitme engelli çocukların tanı, değerlendirme ve eğitimlerine yönelik düzenlemelerin incelenmesi yoluyla sorun ve gereksinimlerin ortaya konmasıdır. Karma yöntem araştırmalarından eşzamanlı çeşitleme deseniyle ve toplam 92 katılımcıyla yürütülen çalışmada Kosova'daki işitme engelli çocukların ailelerine (n = 34), öğretmenlerine (n = 28) ve sağlık personeline (n = 20) anket uygulanmış, ayrıca bir grup aile (n = 4) ve öğretmenle (n = 6) yarı-yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Nicel bir araç olan anket ve nitel bir teknik olan yarıyapılandırılmış görüşmelerin betimsel analizine dayalı bulgular iki temel alanda ciddi sorunlara işaret etmiştir: (a) tanı, değerlendirme ve müdahale ve (b) eğitimsel düzenlemeler. İlk grupta öne çıkan sorunlar işitme kaybının tanılanması, değerlendirilmesi, çocuğun cihazlandırılması, tanı sonrası aileye destek hizmetleri ve okul öncesi eğitim alanlarında belirgin yoksunluk ya da yetersizliklerdir. İkinci gruptaki sorunlar ise ailelerin istediği iletişim yaklaşımı ile okullarda kullanılanın örtüşmemesi, öğretmen sayı ve niteliğinin, eğitim ortamındaki fiziksel düzenlemelerin, öğretim planlanması ve uygulanmasının ve kaynaştırma uygulamalarının ciddi derecede sorgulanabilir olmasıdır. Araştırma, anılan problem alanlarında yapısal düzenlemelerin gerçekleştirilmesi gerektiğini ortaya koymuştur.

Following the unilateral declaration of independence in 2008, Republic of Kosovo initiated a thorough reconstruction process in all areas including education. Conducted within the scope of a protocol signed by Kosovo Ministry of Education and Anadolu University as a reflection of this reform era, this research aims to identify the problems and needs of children with hearing impairment in Kosovo through analyzing the regulations in diagnosis, assessment, and education of the hearing impaired. Including 92 participants and employing simultaneous variation design, one of the mixed methods, this study has utilized questionnaires administered to the parents (n = 34) and teachers (n = 28) of the children with hearing impairment, and the healthcare personnel (n = 20) working with these kids. In addition, semi-structured interviews have been held with a group of parents (n = 4) and teachers (n = 6). Descriptive analysis of semi-structured interviews--a qualitative technique--and questionnaires--a quantitative tool--has revealed major problems in two fundamental areas: (a) diagnosis, assessment, and intervention (b) and educational arrangements. Primary issues in the first group are diagnosis and assessment of the impairment, use of hearing aids, support services for the family after the diagnosis, and prominent deficiencies and inadequacies in pre-school education. On the other hand, troubles in the second group include the mismatch of communicative approaches preferred by families and applied by schools and incredibility of the number and quality of teachers, the physical infrastructure of schools, instructional planning and application, and the inclusion practice. This research has clearly depicted that serious structural modifications regarding the problem areas have to be launched immediately.