Türkiye’de Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadeleye Yönelik İzlenen Politikalar ve Çözüm Önerileri

Abstract

Kayıt dışı ekonominin tanımı, nedenleri ve ölçülmesi oldukça zordur ve ülkeden ülkeye farklılıklar gösterir. Milli gelir hesaplarına girmeyen faaliyetler olarak tanımlanan kayıt dışı ekonomi hem gelişmiş hem de azgelişmiş ülkelerin en önemli sorunlarından birisidir. Kayıt dışı ekonominin nedenleri mali, ekonomik ve siyasal nedenlerdir. Bu nedenlerin, toplum ve ekonomi üzerinde olumlu ve olumsuz olmak üzere birçok etkisi bulunmaktadır. Kayıt dışı ekonominin az gelişmiş ülkelerde olumsuz etkisi daha fazladır. Dolayısıyla, özellikle 2000 yılından sonra kayıt dışı ekonomi ile mücadelede somut adımlar atılan Türkiye'de kayıt dışı ekonominin kayıt altına alınması çalışmaları politik karar alıcıların ve uygulayıcıların en büyük amaçlarından biri olmuştur. Bu amaç doğrultusun da, Türkiye'de Kayıt dışı ekonomi ile mücadeleye yönelik izlenen politikalar; KADİM Projesi, Kayıt dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planları, VEDOP Projeleri, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Vergi Denetim Kurulu'nun oluşturulması, MASAK başkanlığının görevlerinin genişletilmesi, kredi kartı kullanım oranındaki artışın sağlanması, Orta Vadeli Programlar 'da ve Kalkınma Planlarında geniş yer verilmesi gibidir Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de kayıt dışı ekonominin ölçüm sonuçları ve Türkiye'de kayıt dışı ekonomiyle mücadele çalışmaları kapsamında uygulanan politika ve faaliyetler hakkında bilgi verilip, sonuçları değerlendirilerek çeşitli çözüm önerileri getirilmesidir

The definition, reasons and measurement of Underground economy is rather difficult to specify and varies from country to country. Underground economy can be defined as activities not included in the National Income calculations, it is one of the biggest problems of both developing and developed countries. The reasons of Underground economy are financial, economical and political. Hence, after 2000 in Turkey - where several concrete steps have been taken in the fight against Underground economy - transition into formal economy has become a major objective for the politicians and the state. Current policies and projects within the scope of Fight against the Underground economy; Coordination Office of Fight against the Underground economy, Action Plan of Strategy for Fight Against The Underground economy, Tax Office Automation System projects, Establishment of Revenue administration and Tax Inspection Board, Financial Crimes Investigation Board, Ensuring an increased rate of use of credit cards, Giving a wide coverage about the Fight against the Underground economy in Medium term Programs and Development plans. The purpose of this study is to present the measurement, applied policies, the activities within the context of the fight against the underground economy in Turkey and to discuss various solution proposals