Çeyize yönelik tüketim olgusunu kuşaklararası anlamak : fenomenolojik bir araştırma

Abstract

Bu çalışmada “kişisel mülk” olarak ele alınan “çeyiz”in benliğin bir uzantısı haline dönüşümü incelenmiştir. Çeyiz bir bütün olarak düşünüldüğünde sahip olunan bir güç, varlık, söz hakkı, anı, birikim, çaba ve fedakârlıktır. Bu “sahip olmak”, geçiş ritüeli olan evlilikte, kutsala eşik atlamasında kişinin “olmasının” göstergesidir. Bir kanıttır. Burada kastedilen, yeni bir geçişte kimlik inşasını belirten “olma” eylemi için ki buna becerikli bir annenin kızı olmak, fedakâr bir anne olmak, görevini yapan bir anne olmak, ailedeki sorumluluğunu yerine getiren bir baba olmak, kızını düşündüğü gibi torunlarını da düşünen bir büyükanne olmak, çocuklarını düşünen bir anne olmak geçişinde çeyizin benliğin nasıl parçası haline geldiğini keşfetmektir. Özetlemek gerekirse “Sahip olmak” için yapılan çeyiz hazırlama sürecinin “olmayı” nasıl sağladığının yolculuğunu aktarmak hedeflenmiştir. Genişletme süreci tezde “sahip olmak”, “olmak” ve bu geçişi sağlayan “yapmak” olmak üzere üç başlık altında incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Kuşaklararası anlam için, on anne ve onların kızlarıyla derinlemesine yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Nitel veri analizi sonucu elde edilen kodlar katılımcıların anlatımlarıyla yansıtılmıştır. Çeyize yönelik tarihsel yolculuğumla beraber, pazarlamayla ilişkili olarak genişletilmiş benlik teorisi ve gösterişçi tüketim konumla ilgili kesişen ve farklılaşan yönleriyle çalışma konumu geleneğin ötesinde başka bir açıdan incelememe olanak sağlamıştır.