Facebook kullanıcılarının kişilik özellikleri ile facebook kullanım örüntülerinin ilişkisi: bir gözden geçirme çalışması1

Abstract

Son yıllarda, Facebook sosyal paylaşım sitesinin kullanımı oldukça yaygınlaşmıştır. Bu gözden geçirme çalışmasında, utangaçlık, bencillik ve 5 Faktör kişilik yapısının alt faktörleri olan dışadönüklük, öz disiplin, uyumluluk, yeniliğe açıklık ve nevrotiklik kişilik özellikleri ile Facebook kullanımı arasındaki ilişkileri araştıran çalışmaların sonuçlarının bütüncül bir bakış açısı ile değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Araştırma kapsamında veri tabanlarında ‘Facebook ve kişilik özellikleri’, ‘Facebook kullanıcıları’ gibi anahtar sözcükler kullanılarak taramalar gerçekleştirilmiştir. Bu taramalar sonucunda 2004-2014 (Mart) tarihleri arasındaki yayımlanmış olan 40 çalışmaya ulaşılmış ve bu çalışmalar gözden geçirilmiştir. İlgili çalışmalarda Facebook kullanım örüntülerinin kullanıcıların kişilik özelliklerine göre farklılaştığı bulunmuştur. Dışadönüklük, utangaçlık ve bencillik kişilik özelliğine sahip bireyler siteyi sık kullanırlarken, öz-disiplin sahibi bireyler daha az kullanmaktadırlar. Yeniliğe açık bireyler ile nevrotik bireylerin kullanım sıklığı ise duruma göre farklılaşmaktadır. Facebook’taki arkadaş sayıları açısından incelendiğinde dışadönükler ile bencil bireyler fazla arkadaşa sahipken; utangaç bireylerin arkadaş sayılarının az olduğu görülmektedir. Facebook’taki paylaşımlarda ise dışadönük, yeniliğe açık ve bencil bireyler fazlaca paylaşım yaparlarken; öz-disiplinli, utangaç ve uyumlu bireyler paylaşım yapmaktan kaçınmaktadırlar. Son olarak öz-disiplinli ve nevrotik bireyler mesajlaşma servisini sık kullanırlarken, yeniliğe açık ile utangaç bireyler mesajlaşmayı tercih etmemektedirler. Bu çalışmada ayrıca farklı kişilik özelliklerine sahip bireylerin Facebook’u kullanım örüntüleri kullanıcıların ihtiyaçları ve amaçları bağlamında tartışılarak, Facebook’u kimlerin ne amaçla ve nasıl kullandıklarına ilişkin bütüncül yapı da ortaya konulmuştur. Bu bulgular dikkate alındığında, bireylerin ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri alanların gerçek hayatta da oluşturulabileceği ve sosyal medyanın bu amaçlara ulaşmak için daha işlevsel şekilde düzenlenebileceği ifade edilebilir.

Today’s world, the use of Facebook has become more common among people. There are almost 1.4 billion Facebook users all over the world and 32 million ones at Turkey. The aim of this review article is to investigate the relation of Facebook usage with users’ personality traits (extraversion, conscientiousness, agreeableness, openness, neuroticism, shyness, narcissism). The aim of current study is to investigate the findings of studies taking account the relation between Facebook and shyness, narcissism, Big Five personality- extraversion, openness, consciousness, agreeableness, neurotic- holistically. Within the framework of this research, different concepts like ‘Facebook users’, ‘Facebook and personality’ and ‘Facebook users’ personality traits’ were searched via different databases. According to results of related researches, patterns of Facebook use differ in terms of users’ personality traits. It was found that, extraverted users spend more time, have more friends and share more themes in Facebook. Although individuals who have conscientiousness personality do not often use Facebook, they use often message service. While open individuals share their special information and photos, agreeable ones don’t share, but they comment friends’ sharing to contact with them. Also it was found that neurotic individuals’ patterns of Facebook use are inconsistent. Narcissist people share attractive photos and information. Shy people are passive users of Facebook, because they just watch their friends’ sharing. As a conclusion, Facebook can be used to make contact with lots of people. Moreover, social networking sites like Facebook can be constructed and various opportunities can be provided for people to meet their various needs and aims.