Bilimsel-Dayanaklı Uygulamaları Belirlemede “Tek-Denekli Deneysel Araştırmaların Niteliksel Göstergeleri” Yönergesinin Matematik Becerileri Öğretimi Örneğinde Ele Alınışı

Abstract

Özel eğitim alanında bilimsel-dayanaklı uygulamalar her geçen gün uzmanlar, araştırmacılar ve uygulamacılar arasında daha fazla dikkate alınan bir konu haline gelmiştir. Bu çalışmada, Horner ve diğerleri tarafından 2005 yılında önerilen bilimsel-dayanaklı uygulamaları belirlemede “Tek-Denekli Deneysel Araştırmaların Niteliksel Göstergeleri” yönergesi ele alınmıştır. Tek-denekli deneysel araştırma desenlerine göre tasarlanmış bilimsel çalışmaların değerlendirilmesinde bu yönergenin; (a) nasıl ele alınarak yorumlanabileceği ve (b) yönergede yer alan göstergeler ışığında “kabul edilebilirlik” ölçütlerini karşılayan çalışmaların nasıl belirlenebileceği otizm spektrum bozukluğu olan bireylere matematik becerileri öğretimi konusunda yayımlanmış çalışmalardan örnekler verilerek açıklanması amaçlanmıştır. Bu çalışmanın, tek-denekli deneysel araştırma desenleriyle çalışmasını tasarlayacak olan araştırmacılara ve uygulamacılara nitelikli bir çalışma süreci yürütmeleri açısından yol gösterici bir kaynak olacağı düşünülmektedir. Ayrıca, bu çalışmanın tek-denekli deneysel araştırmaları değerlendirecek olan alan hakemlerine ve sistematik gözden geçirme ve/veya meta analiz yapacak olan araştırmacılara bilimsel dayanaklı uygulamaları belirleme ve değerlendirme konusunda niteliksel göstergelerin ele alınışı açısından rehberlik edeceği umulmaktadır.

Evidence-based practices have become a subject of further consideration among experts, researchers and practitioners in the field of special education in recent years. In this study, we described (a) how quality indicators developed by Horner and colleagues (2005) for single-subject experimental research designs could be used to determine quality of single-subject experimental research studies using studies focused on teaching mathematical skills to individuals with developmental disabilities and (b) how these indicators could be used to determine whether a study meets acceptability standards developed by Horner et al. For this purpose, we provided examples of studies that met and failed to meet the quality indicators and explained in detail why the study met or did not meet certain criteria. We expect that this study will guide researchers and practitioners who conduct or evaluate studies and meta-analyses of studies employing single-subject experimental research designs in using quality indicators.