Tedarikçi seçiminde çok kriterli karar verme yöntemlerinin kullanılması

Abstract

Doğru tedarikçinin seçilmesi, işletmelerin rekabet yeteneğinin artırılmasında ve maliyetlerin azaltılmasında, önemli bir etkiye sahiptir. En uygun tedarikçiyi seçme, bir birlerini etkileyen faktörlerin yer aldığı karmaşık bir problem türüdür. Karar verme sürecinde kalite, fiyat, esneklik ve teknoloji gibi birçok tedarikçinin nitel ve nicel performans göstergeleri dikkate alınmaktadır. Tedarikçilerin güçlü ve zayıf yönleri de tedarikçi seçim sürecinde göz önüne alınması gereken diğer faktörlerdir. Literatürde tedarikçi seçim problemini çözmek için çok sayıda ve farklı çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemleri önerilmiştir. Bu çalışmada, bir işletme için en uygun tedarikçileri belirlemede bulanık analitik ağ süreci (BAAS) ve VIseKriterijumska Optimizacija I Kompromisno Resenje (VIKOR) yaklaşımına dayanan bütünleşik bir çözüm modeli geliştirilmiştir. BAAS, karar verme sürecinde, faktörler arasındaki bağımlılığı ve geri beslemeyi değerlendiren, nicel ve nitel kriterleri dikkate alabilen ÇKKV yöntemlerinden birisidir. Karar verme modelinin kriterleri ve karar ağı yapısı literatür taramasından elde edilen veriler ve uzman kişilerin görüşleri dikkate alınarak belirlenmiştir. Önerilen modelin kriter önem ağırlıkları BAAS ile seçeneklerin sıralanması ise VIKOR ile belirlenmiştir.

A good supplier selection is important in order to enhance the enterprise’s ability of competition and minimizing the costs. Choosing the best supplier is a kind of complicated problem in the elements influencing each other. Qualitative and quantitative performance indicators such as quality, price, flexibility and technology should be considered in the period of decision. Another criteria to be considered is the strong and weak aspects of the supplier. Many and varied multi-criteria decision making methods of supplier selection are suggested in technical literature. In this study, a formula grounded on fuzzy analytic network process (FANP) and VIseKriterijumska Optimizacija I Kompromisno Resenje (VIKOR) in supplier selection is developed. FANP is one of the multi-criteria decision making (MCDM) methods which takes into consideration dependency, feedback, quantitative and qualitative criteria in the decision period. The criteria of the practice and the structure of decision network are determined according to the data in technical literature and specialist’s ideas. In this suggested method, significance of criteria is according to FANP and the ordering of options is determined according to VIKOR.