Animasyonda "Mono no aware" estetik algısı kapsamında değişen anlatı ve mutsuz sonlar

Abstract

Anlatının insanlığın gelişmesinde ve kendini ifade etmesindeki rolü önemli olmuştur. İnsanlıkla beraber gelişen ve yeni ifade biçimleri alan anlatının değişkenliği onu inceleyen kuramcıların gözünden kaçmamış ve anlatıyı araştırarak belirli kurallar geliştirmelerini sağlamıştır. Anlatının sadece dönemsel değil aynı zamanda kültürel özellikleri yansıttığı düşünülürse kültürel olarak farklı yollarda ilerlemiş medeniyetlerin anlatıyı daha farklı ele aldığı söylenebilir. Batı kültürüyle şekillenmiş anlatıların ve özellikle batı sinemasının en popüler anlatı şekillerinden biri olan Hollywood tarzı mutlu sonlar ile birleşmiş ve kalıplaşmış anlatı şekli yoğun bir şekilde izleyiciler tarafından beğenilmiş ve bunun sonucunda ortaya çıkan mutlu son anlatıları batı medeniyetleri ile özdeşleşmiştir. Ancak bir doğu medeniyeti olan Japonya’nın anlatıya bakışı farklı olmuştur ve mutlu son yerine daha az masalsı ve daha melankolik bir yapıya sahip olan “Mono No Aware” estetik algısına sahip anlatı şeklini günümüzde hala kullanmaktadırlar. Bu çalışma bir Japon estetik ve güzellik anlayışı olan “Mono No Aware” algısını odağına almıştır. Kavramın tarihsel süreci ve örnekleri irdelenerek, animasyon filmleri için Hollywood tarzı “mutlu son” klişesine alternatif bir anlatı gelişimi sunması amaçlanmıştır. Kavramın günümüzdeki animasyon anlatılarında kullanımına örnek olması amacıyla Isao Takahata’nın “Prenses Kaguya Masalı” isimli filmi “Mono No Aware” kavramı çerçevesinde incelenecektir. Ayrıca batı tarzı anlatının günümüzde kırılmaya başlaması ve anlatılardaki karakter rollerinin Hollywood kalıplarının dışına çıkmaya başlaması da yine bu algı üzerinden okuyucuya açıklanması amaçlanmıştır.