Hak arama tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Bu araştırmada, üniversite öğrencilerinin hak arama tutumlarının belirlenebilmesi için bir ölçme aracı geliştirmek amaçlanmıştır. Bu amaçla oluşturulan taslak ölçek, görüşlerini almak üzere alan uzmanlarına sunulmuştur. Oluşturulan 46 maddelik taslak ölçek uzman görüşüne sunulmuş ve uzman görüşler doğrultusunda gerekli değişikliklerin yapılmasıyla 33 maddelik bir form elde edilmiştir. Bu ölçek formu bir vakıf üniversitesinin hukuk, eğitim, tıp ve mühendislik fakültelerinde öğrenim gören 462 öğrenci üzerinde uygulanmış ve uygulamadan elde edilen veriler analiz aşamasına gelinmiştir. Geçerlik ve güvenirlik analizleri 453 öğrenci üzerinden gerçekleştirilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve promax döndürme işlemi sonucu 20 maddeden oluşan dört faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Dört faktörün açıkladığı toplam varyans %54,019’dur. Her bir faktörün açıkladığı toplam varyans sırasıyla, %29,295, %10,165, %7,717, %6,842 olarak bulunmuştur. Daha sonra AFA ile ortaya konulan yapıyı farklı bir örneklemde test etmek için DFA yapılmıştır. DFA çalışması 703 üniversite öğrencisi üzerinden ede edilen verilere uygulanmıştır. DFA modelindeki tüm faktör yüklerinin istatistiksel olarak manidar olduğu belirlenmiştir (p<.05). DFA ile hesaplanan uyum indeksleri, ölçeğin farklı örneklem grupları için de kullanılabilir derecede geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir. HATÖ’nin faktör yapısı dört faktör olarak doğrulanmıştır ve bu faktörler sırasıyla “Hak Arama”, “Eğitim Hakkı”, ‘Hak Arama Yolları” ve “Hak Arama Sonucu” olarak adlandırılmıştır. Ölçek nihai formunun güvenirlik analizi sonucunda alfa katsayısının .88 olduğu bulunmuştur.