Mesleki açık öğretim liseleri programı'nın Hammond program değerlendirme modeli doğrultusunda değerlendirilmesi

Abstract

Araştırma kapsamında mesleki açık öğretim liseleri programlarının Hammond program değerlendirme modeli doğrultusunda değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, karma araştırma desenlerinden yakınsayan paralel karma araştırma modeli ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcılarını mesleki açık öğretim liselerinde görevli öğretmen/yöneticiler ile bu liselerde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Nicel araştırma katılımcılarını mesleki açık öğretim liselerinde görev yapan 86 öğretmen/yönetici ve bu liselerde öğrenim gören 398 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel katılımcıları ise üç öğretmen/yönetici ve dokuz öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada nicel veriler, anketler aracılığıyla, nitel veriler ise yarı yapılandırılmış bireysel görüşmeler ve araştırmacı günlükleri aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın sonucunda Hammond program değerlendirme modelinin temel boyutu olan öğretim boyutunun organizasyon, içerik, yöntem ve imkân alt boyutlarında elde edilen bulgular sunulmuştur. Bu bulgular genel olarak, mesleki açık öğretim liseleri programlarının dezavantajlı gruplar, belirli yaş üstü bireyler, farklı alanlarda beceri kazanmak isteyen ve halihazırda yaptıkları işleriyle ilgili diploma sahibi olmak isteyen hedef kitle gruplarına yönelerek geliştirilmesi; mesleki açık öğretim sistemini daha cazip kılmak ve mezunların istihdam alanlarını genişletebilmek için işletmelerde beceri eğitiminin niteliği ve okul-sanayi iş birliği modelleri üzerine çalışmaların zenginleştirilmesi; mesleki açık öğretimin sunduğu imkânların daha kapsayıcı olabilmesi için mikro ve makro düzeyde tanıtım çalışmaların yapılması gerekliliğini ortaya koymuştur. Bu bağlamda mesleki açık öğretim ile ilgili olarak; mesleki açık öğretim liselerinin dezavantajlı gruplara yönelik potansiyelinin geliştirilmesi, mesleki açık öğretim bölümlerinin açılırken, ülkenin hangi alanlarda işgücüne ihtiyaç duyduğunun iyi belirlenmesi, mesleki açık öğretim liselerinin illerde kendine ait bürolarının oluşturulması, uygulamalı ders saatlerinin artırılması, derslerin meslek alanındaki güncel gelişmeleri kapsaması ve ders içeriklerinin, öğrencilerin iş dünyasına giriş için hazırlanabilmesine katkı sağlayacak şekilde yapılandırılarak mesleki açıdan işlev görecek bilgiler kazandırılması ve programlarının işgücü piyasalarının mevcut ve gelecek ihtiyaçlarına cevap verebilecek şekilde güncellenmesi, mesleki rehberlik ve danışmanlık hizmetlerinin iyileştirilmesi, uzaktan eğitim materyalleri hakkında öğrencilerin bilgilendirilmesi, işletmelerde beceri ve staj eğitiminin niteliğini arttırmak adına gerekli önlemlerin alınması, mesleki açık öğretim mezunlarının istihdam edilebilirlikleri ve istihdam alanlarının genişletilmesi önerilmektedir.