Demokrat Parti dönemi milli eğitim politikası : (1950-1960)

Abstract

DP, Türk siyasi tarihinde önemli bir yere sahiptir. Ocak 1946'da kurulan DP, çok partili hayata geçiş sürecinde önemli bir rol oynamıştır. Kurulduktan kısa bir süre sonra geniş halk kitlelerinin desteğini alan DP, bu destekle 1950 yılında yapılan seçimlerde ezici bir çoğunlukla iktidarı CHP'den devir alarak Tek Parti yönetimine fiilen son verdi. CHP'ye göre daha liberal bir siyasi çizgi takip eden DP, halk desteğini sağlamak için özelikle laiklik konusunda verdiği tavizlerle Cumhuriyetin temel ilkelerinin sarsılmasına, Atatürk'ün manevi şahsının ve devrimlerin yıpratılmasma neden oldu. DP'nin en çok tepki alan politikalarından biri de uyguladığı Milli Eğitim Politikası oldu. Cumhuriyetin ihtiyaç duyduğu çağdaş, Cumhuriyete, devrimlere ve Atatürk ilkelerine sahip çıkan ve bağımsızlığına düşkün yeni nesiller yetiştirmek için Milli Eğitim Politikası başat bir rol üstlenmişti. CHP, iktidarı süresince eğitim politikasında bu hedeflere ulaşmak için taviz vermeden kararlıkla adımlar attı. Devrimlerin tüm ulusa yayılması için büyük çaba harcadı. Ancak CHP'nin izlediği bu kararlı Milli Eğitim Politikası, DP'nin iktidar olmasından sonra duraklama sürecine girdi. DP, iktidara geldikten sonra devrimleri millete mal olanlar ve olmayanlar diye ikiye ayırarak devrimlerin yıpratılmasma zemin hazırladı. İzlediği ılımlı laiklik politikası sonucu ilk ve ortaöğretimde dini eğitime tekrar başladı. Ülke genelinde imam-hatip okulları açtı. Oy kaygısıyla atılan bu adım iyi denetlenemediği için devrim karşıtı tarikatların bu okullarda hâkimiyet kurmasına ve laik eğitim sisteminin büyük yara almasına yol açtı. Diğer taraftan ise Amerika ile artan ilişkiler neticesinde DP, Türk Eğitim Sisteminin her kademesinde yoğun bir Amerikan etkisinin görülmesine ve Milli Eğitim Politikasının bağımsızlığını kaybederek Amerikanın etkisi altına girmesine neden oldu.