Çevrimiçi öğrenme topluluklarının sosyal ağ analizi

Abstract

Bu çalışmanın genel amacı, bilişim teknolojileri öğretmenlerinin yaygın olarak kullandıkları açık, yarı yapılandırılmış, çevrimiçi bir forumun sosyal ağ analizi yöntemiyle analiz edilerek, öğretmenlerin mesleki gelişimleri için çevrimiçi iletişim desenlerinin tanımlanması, sosyal ağ ilişkilerinin ortaya koyulması ve bu sosyal ağın yapısal özelliklerinin incelemesidir. Araştırma kapsamında, 2008-2009 eğitim öğretim yılının I. döneminde (Eylül ve Şubat ayları) bilgisayarbilisim.net forumunda bilişim teknolojileri öğretmenlerinin mesleki paylaşımları için ayrılan bölümde en fazla mesaj alan başlık incelenmiştir. Bu bağlamda söz konusu başlıkta yazışmalar yapan 32 bilişim teknolojileri öğretmeni araştırmaya katılmıştır. Sosyal ağ analizi kapsamında öğretmenler arasındaki ilişkisel bağların yoğunluk ve merkezlilik düzeyleri (derece merkezliliği, arasındalık merkezliliği ve yakındalık merkezliliği) incelenmiştir. Araştırma bulguları topluca değerlendirildiğinde sosyal ağ analizi, hem aktör düzeyinde hem de topluluk düzeyinde ölçümler sağlamıştır. Çevrimiçi toplulukların hem nicel verilerle analiz edilmesini hem de ağ haritaları yardımıyla görsel olarak derinlemesine incelenmesini olanaklı hale getirmiştir. Grubun etkililiğinin bilimsel verilerle değerlendirilmesine, sosyal ağ kuramı temelinde, iletişim desenlerinin, ağ yapılarının ve aktör rollerinin belirlenmesine, olanak tanıdığı saptanmıştır.