Uzaktan eğitim lisansüstü programlarının teknoloji boyutunun yapılandırılması : dönüşümcü sosyal ağ sentezi

Abstract

Bu çalışmada, Uzaktan Eğitim yöntemi ile yürütülecek Uzaktan Eğitim Lisansüstü Programlarının Teknoloji boyutunun yapılandırılmasına ilişkin bir model geliştirilmesi amaçlanmıştır. Öğrenme ve iletişim boyutlarının da göz önünde bulundurulduğu bu süreçte, Öğrenenin öğrenme süreci Dönüşümcü Öğrenme Kuramı ile, iletişim süreci ise Sosyal Ağ Kuramı ile ele alınmıştır. Uzaktan Eğitim Lisansüstü Programlarının Teknoloji boyutunun ilk kez yapılandırılması konusunda, var olan Sosyal Ağ Kuramı yaklaşım ve yöntemleri yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle, bu çalışmada “Sosyal Ağ Sentezi” kavramı tanımlanmış ve uygulanmıştır. Nitel bir durum çalışması olan bu araştırmada, Delphi yöntemi kullanılarak Uzaktan Eğitim alanındaki uzmanların görüş ve deneyimlerinden yararlanılmıştır. Bu bağlamda, araştırmanın verilerini toplamak üzere her iki kuramın birlikte ele alındığı bir kuramsal dizey geliştirilmiş ve kuramsal dizeye bağlı olarak sorular üretilmiştir. İlk iki Delphi turunda, Dönüşümcü Öğrenmenin gerçekleşmesine ilişkin geliştirilecek Sosyal Ağda yer alması gereken Aktörlerin kimler ya da neler olması gerektiği sorgulanmıştır. Sonraki iki turda ise Öğrenen ile bu Aktörler arasındaki İlişkiler ve her bir ilişkinin özelliklerinin nasıl olması gerektiği araştırılmıştır. Elde edilen bulgulara dayanarak Öğrenenin merkezde olduğu ben-merkezli Sosyal Ağ yapısı ortaya konmuştur. Bu bağlamda, Sosyal Ağın, genel olarak Uzaktan Eğitim ve Teknoloji odağındaki Akademik ve Uygulamaya dönük Aktörlerden oluşması gerektiği bulunmuştur. Sosyal Ağda Öğrenenin bu Aktörler ile kuracağı İlişkilerin ise çoğu çift yönlü simetrik olmalı, tek yönlü ilişkilerde ilişkiyi başlatan taraf Öğrenen olmalıdır. İlişkilerin çoğu güçlü ve çok güçlü düzeyde, periyodik ya da sürekli özellik taşımalıdır. Bunun yanısıra Öğrenenin zamanının büyük kısmını bu ilişkilere ayırması gerekmektedir. Bu çalışmada, son olarak araştırma sonucunda ortaya konan Sosyal Ağ yapısının gerçekleşmesine ilişkin önerilere yer verilerek Sosyal Ağ Sentezi Modeli geliştirilmiştir. Söz konusu modelin Uzaktan Eğitim alanında kurumlara, araştırmacılara ve öğrenenlere yol göstereceği düşünülmektedir.