İlköğretim okullarında teknoloji planlamasının uygulanma durumu : Eskişehir ili örneği
Özet
Başarılı teknoloji entegrasyonun temel öğelerinden biri etkili, paylaşılmış ve uygulanabilir bir teknoloji planının oluşturulmasıdır. Teknoloji planı, teknolojinin satın alınmasında, uygulanmasında, değerlendirilmesinde ve kullanım yöntemlerinin, kurallarının ve standartlarının belirlenmesinde eğitimcilere yardımcı olan sürekli devam eden bir süreç özelliğindedir. Bu nedenle bilgi teknolojileri uygulamalarına yönelik kararların alınmasında teknoloji planının rehberliğine başvurmak, eğitim kurumlarında bilgi teknolojilerinin başarılı bir şekilde entegrasyonu açısından önemlidir. Bu araştırmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı‘na bağlı devlet ilköğretim okullarında teknoloji planlaması ile ilgili var olan durumu belirleyerek, teknoloji planlamasının uygulanabilmesi konusunda geleceğe ilişkin değerlendirmeler yapmaktır. Araştırmada, karma yöntem desenlerinden keşfedici desen kullanılmıştır. Bu desene bağlı olarak araştırma üç aşamada gerçekleştirilmiş, birinci aşamada resmi belgeler incelenmiş, ikinci aşamada yetkili kişilerle görüşmeler gerçekleştirilmiş, üçüncü aşamada ise ilköğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerden anket formu aracılığı ile veriler toplanmıştır. Araştırmanın nitel aşamasının katılımcıları, Eskişehir İl Milli Eğitim Müdürlüğü‘nde görev yapan yetkili iki kişiden; nicel aşamasının katılımcıları ise Eskişehir il merkezindeki 102 devlet ilköğretim okulunda görev yapan 129 yönetici ve 1500 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada belirtilen amaca ulaşılması için gerekli olan veriler, doküman incelemesi, görüşme ve anket teknikleri ile toplanmıştır. İncelenen dokümanlar, 1995-2008 yılları arasında yayımlanan Resmi Gazete, Tebliğler Dergisi ve MEB Mevzuat Bankası‘ndaki, ilköğretim okullarında teknoloji kullanımı konusu ile ilgili olan belgeler arasından seçilmiş; gerçekleştirilen görüşmeler için, araştırmacı tarafından geliştirilen 14 soruluk bir görüşme formu kullanılmış; yönetici ve öğretmen görüşleri için ise araştırmacı tarafından geliştirilen 37 maddelik bir anket formu kullanılmıştır. Elde edilen nitel verilerin çözümlenmesi için betimsel analiz tekniği; nicel verilerin çözümlenmesi için ise yüzde, frekans, bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü varyans analizi tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara bağlı olarak, ilköğretim okullarında belge niteliğinde bir teknoloji planı hazırlanmadığı belirlenmiştir. Teknoloji planlamasının, planlama kurulu oluşturma, eylem planı geliştirme, bütçeyi organize etme, öğrenciler için ders dışı etkinlikler planlama, paydaşların katılımını sağlama, süreci ve sonuçları değerlendirme boyutlarına yönelik uygulamaların ilköğretim okullarında gerçekleştirilmediği tespit edilmiş; vizyon ve misyon geliştirme, hedefler ve amaçlar belirleme, gereksinimleri belirleme, teknolojik altyapıyı inşa etme, bakım ve teknik desteği organize etme, mesleki gelişimi planlama boyutlarına yönelik uygulamaların ise gerçekleştirildiği sonucuna ulaşılmıştır. İlköğretim okullarında teknoloji planlamasının uygulanma durumuna ilişkin yönetici görüşleri arasında, cinsiyet ve kıdem değişkenleri açısından anlamlı bir fark bulunmamıştır. İlköğretim okullarında teknoloji planlamasının uygulanma durumuna ilişkin öğretmen görüşleri arasında ise, cinsiyet ve branş değişkenleri açısından anlamlı bir fark bulunmazken, kıdem değişkeni açısından anlamlı farklılığın olduğu, bu faklılığın düşük kıdemli öğretmenlerden kaynaklandığı belirlenmiştir. Diğer bir ifadeyle düşük kıdemli öğretmenlerin teknoloji planlaması uygulamalarına yönelik daha olumlu görüşte oldukları bulunmuştur. Araştırmada ayrıca, teknoloji planlamasının tüm boyutlarına yönelik gerçekleştirilecek uygulamalar için yöneticilerin yarısından fazlasının kendilerini yeterli gördükleri, öğretmenlerin ise yarısından azının kendilerini yeterli gördükleri belirlenmiştir. Bunun yanında yöneticilerin, teknoloji planlaması uygulamalarına yönelik yeterliklerine ilişkin görüşleri arasında, cinsiyet ve kıdem değişkenleri açısından anlamlı bir fark bulunmadığı tespit edilmiştir. Öğretmenlerin görüşleri arasında ise kıdem ve branş değişkenleri açısından anlamlı bir fark bulunmadığı; cinsiyet değişkeni açısından kadın öğretmenler lehine anlamlı bir farklılığın bulunduğu tespit edilmiştir. Diğer bir ifadeyle kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlere göre, teknoloji planlaması uygulamalarında görev almada kendilerini daha yeterli gördükleri belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara bağlı olarak, teknoloji planlamasının ilköğretim okullarında uygulanması konusu ile ilgili olarak, uygulamaya dönük ve gelecekte yapılacak araştırmalara ilişkin çeşitli öneriler sunulmuştur.
Bağlantı
https://hdl.handle.net/11421/3106
Koleksiyonlar
- Tez Koleksiyonu [71]