Örnekolaya dayalı öğretimin ilköğretim hayat bilgisi dersinde akademik başarıya ve öğrenmede kalıcılığa etkisi

Abstract

Bilgi çağını yaşadığımız bugünlerde hızla artan yeni bilgilere ulaşmak, bu bilgilerin sosyal yaşantıda oluşturduğu değişime ayak uydurabilmek gerek birey, gerek kurum, gerekse tüm toplum üzerinde çok önemli bir gereksinimi doğurmaktadır. Bu da kendini geliştirme gereksinimidir. Hayat Bilgisi toplumsal yaşamla ilgili temel bilgi ve becerilerin kazandırılmaya çalışıldığı mihver derslerin başında gelmektedir. Bilgiye dayalı bir ders olarak algılanan Hayat Bilgisi dersi yaşamın kendisi olan bir derstir. Hayat Bilgisi dersi, toplumsal yaşamın nasıl ve kurallarının neler olduğunun ilk öğretildiği derstir. Bu bağlamda öğrencilerin günlük yaşamdaki olay ya da olguları takip edebilmeleri bu dersle gerçekleşmektedir. Geleneksel öğretim yöntemleriyle, içeriği yaşamın izdüşümlerinden oluşan bir dersin öğretiminin yapılması olanaklı görülmemektedir. Araştırma, deneme modellerinden "öntest-sontest kontrol gruplu model"e göre desenlenmiş ve uygulama 2003-2004 öğretim yılının birinci döneminde Eskişehir Merkez Şehit Ali Gaffar Okkan İlköğretim Okulu'nda gerçekleştirilmiştir. Araştırmada okulun 3-B ve 3-C sınıflarından biri kontrol, diğeri deney grubu olmak üzere yansız olarak belirlenmiştir. Araştırmada veri toplamak amacıyla, öğrencilerindenkleştirilmesinde ve akademik başarıları ile öğrenmedeki kalıcılık düzeylerinin ölçülmesinde "Yaşadığımız Yer" ve "Toplum Hayatımız" ünitelerine ait başarı testleri geliştirilmiştir. Ayrıca, Hayat Bilgisi dersinin örnekolaya dayalı olarak işlenebilmesi için ders planları, örnekolay metinleri, örnekolay metinlerinin resimli biçimleri hazırlanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde; elde edilen öntest, sontest ve kalıcılık testi puan ortalamaları ile puan dağılımlarının standart sapmaları hesaplanmış, gruplar arası karşılaştırmalarda t testinden yararlanılmış ve grupların puan ortalamaları arasındaki farkın anlamlılığı .05 düzeyinde yorumlanmıştır. Yapılan bu araştırma sonunda elde edilen bulgular şöyledir: ·İlköğretim üçüncü sınıf Hayat Bilgisi dersinde örnekolaya dayalı öğretimin uygulandığı deney grubunda bulunan öğrencilerin akademik başarıları ile örnekolaya dayalı olarak öğretimin uygulanmadığı kontrol grubunda bulunan öğrencilerin akademik başarıları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark vardır. ·İlköğretim üçüncü sınıf Hayat Bilgisi dersinde örnekolaya dayalı öğretimin uygulandığı deney grubunda bulunan öğrencilerin öğrenmedeki kalıcılık düzeyleri ile örnekolaya dayalı olarak öğretimin uygulanmadığı kontrol grubundabulunan öğrencilerin öğrendiklerini hatırlama düzeyleri arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark vardır. Bu bulgulara göre, araştırma denencelerinin her ikisi de doğrulanmıştır.